Bitcoin’e Karşı Modern Para Teorisi

Alex Lielacher
| 5 min read

Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Baş Ekonomisti Gita Gopinath’a göre, "Büyük Buhran’dan bu yana en büyük ekonomik çöküşü" deneyimlemek üzereyiz. Yaklaşmakta olan ekonomik çöküş, dünya çapındaki hükümetler tarafından konoravirüsün yayılmasıyla mücadele etmek amacıyla uygulanan kısıtlamaların bir sonucu olacaktır.

Kaynak: Adobe/YouraPechkin

Çeşitli merkez bankaları yeni bir parasal genişleme turu ile ekonomiyi canlandırmak amacıyla matbaalara yönelirken, ekonomi teorisi kamu politikasının önüne geçiyor.

Bu makalede, günümüz dünyasında Modern Para Teorisini (Modern Monetary Theory/MMT) ve Bitcoin (BTC) ile nasıl bir ilişkisi olduğunu tartışacağız.

MMT açıkladı

Özetle, Modern Parasal Teori ya da Modern Para Teorisi veya MMT, kendi fiat para birimlerini çıkaran hükümetlerin ihtiyaç duydukları kadar para basmaları gerektiğini öneren ekonomik bir teoridir.

MMT’ye göre, hükümet harcamaları vergilendirme ve borç ihraçlarından sağlanan fonlar tarafından kısıtlanmıyor. Bunun yerine, tartışmalı ekonomi teorisi hükümetlerin para verme konusunda tekele sahip olmalarından dolayı harcama yapmak için istediklerini kadar para basabileceklerini ileri sürmektedir.

MMT karşıtları, "sonsuz" para basımının büyük devlet borcuna ve hızla yükselen enflasyona yol açacağını vurguluyor.

Bununla birlikte, MMT destekçileri ise hükümetlerin borçlarını ödeyemediklerine bu nedenle para basabileceklerine inanıyorlar. Buna ek olarak, enflasyonun politika eylemleriyle (vergilendirme gibi) mücadele edebileceğine ve bunun sadece emek, sermaye ve doğal kaynaklar gibi "gerçek kaynaklar" bütünüyle tükendikten sonra gerçekten sorun haline geleceğine inanıyorlar.

Eski Federal Rezerv Başkanı Alan Greenspan, bir zamanlar şunu söyledi: "ABD, sahip olduğu her türlü borcu ödeyebilir çünkü bunu yapmak için her zaman para basabiliriz. Dolayısıyla, borç ödeyememe olasılığı sıfırdır.”

Bu kulağa mantıksız gelse de bir bakıma haklıydı. ABD hükümetinin borcu Temmuz 2011 tarihinde "üst borç sınırına" geldiğinde, kongre ABD’nin borç yükümlülüklerinde temerrüde düşmesini önlemek amacıyla üst borç sınırını artırmak amacıyla 2011 Bütçe Kontrol Yasasını kabul etti.

Üst borç sınırını artırma kararı, merkez bankasının matbaayı çalıştırmasıyla eşleşmese de hükümetin, serbest piyasa yasalarının üzerinde görünen kendi kurallarını oluşturma yeteneğini gösterdi. Ve daha fazla para basmak bunlardan biridir.

MMT geri döndü ancak herkes hayranlık duymuyor

Modern Para Teorisi, Alexandria Ocasio-Cortez ve Bernie Sanders‘in bunun bugünün ekonomik sıkıntılarına uygun bir çözüm olduğu önerileriyle geri dönüş yaptı.

Buna ek olarak, ABD’nin Federal Rezerv’in ekonomiyi canlandırma amaçlı para basmasını da içeren son teşvik paketleri, belli bir noktaya kadar , MMT’nin modern ekonomi dünyasının bir parçası olduğunu gösteriyor.

En az Crypto Twitter’ın her şey hakkında tartışmayı sevdiği kadar ekonomsitler de ekonomik teori hakkında tartışmayı severken, MMT bir nebze de olsa ekonomi politikası eylemlerine girmeyi başardı.

Ancak bu, herkesin hayranlık duyduğu anlamına gelmiyor. MMT’ye karşı çıkan tanınmış ekonomistlerin listesi kanıtlanabilir şekilde destekçi listesinden daha uzundur.

Örneğin, Fed Başkanı Jerome Powell, en son senato oturumunda şunları söyledi: "Kendi para birimlerinde borç alabilen ülkeler için bütçe açıklarının önemli olmadığı fikrinin yanlış olduğunu düşünüyorum."

Sonsuz para basmanın ekonomiye zarar vermeyeceği fikrine katılmayan eski Hazine Bakanı Larry Summers, eksi IMF Baş Ekonomisti Kenneth Rogoff ve Nobel Ödüllü ekonomist Paul Krugman da benzer görüşlere sahip.

Zimbabve, aşırı para basımına sık sık örnek gösterilen ülkedir. Başkan Mugabe 2000 yılında banknot matbaalarını çalıştırdığında, Zimbabve nihayetinde aşırı enflasyondan muzdarip oldu ve bu da Zimbabve dolarının on yıldan daha az bir süre sonra çökmesine yol açtı.

Zimbabve ekonomisi ABD ekonomisi ile karşılaştırılamasa da bu durum, kontrolsüz bırakıldığında para arzını artırmanın bir ekonomiye neler yapabileceğini hatırlatıyor.

Daha fazlası için:Zimbabve Bitcoin İçin U-Dönüşü Mü Yaptı? Endüstri Oyuncuları Şüpheli

Bitcoin’e karşı MMT

İster Modern Para Teorisine katılıyor olun ister olmayın, gerçek şu ki Bitcoin bu ekonomik teoriye meydan okuyor.

Dünyanın önde gelen dijital para birimi sabit para arzı ve deflasyonist bir ihraç modeline sahiptir. Bitcoin’in toplam para arzı bir merkez bankası tarafından artırılamaz ve ihraç modeli hükümet politikası eylemleri tarafından değiştirilemez. Bu, büyük ölçüde hükümetin müdahalesiyle yönlendirilen fiat para sistemi ile taban tabana zıttır.

Çoğu Bitcoiner Avusturya ekonomisini tercih ettiği için MMT’nin Bitcoinerler arasında rağbet görmemesi şaşırtıcı değildir.

Castle Island Ventures‘in ortağı ve Bitcoiner Nic Carter, bir blog yazısında,
MMT “devletin kendi para biriminde satılabilecek herhangi bir malı görünüşte sınırsız miktarda satın alabileceği, nefis hızlandırıcı bir vahşettir" dedi.

Bitcoin topluluğunun üzerinde mutabık kalabileceği pek bir şey olmasa da "sağlam para" yaratma hemen hemen herkesin ortak hedefi. Ve bir para biriminin sağlam para olması için, Bitcoin’in ABD dolarından daha sağlam olduğunu gösteren, nadir ve devlet müdahalesinden arınmış olması gerekir.

Bitcoin’e odaklı bir dünyada MMT var olmayacaktır çünkü mayınlanabilir miktardan daha fazla Bitcoin üretemezsiniz.

Daha fazlası için: Bitcoin’in Arzını Artırma Girişimleri Başka Bir "Bitcoin" İle Sonuçlanacak