Bitcoin’in En Hızlı Büyüyen Katmanı Liquid veya Lightning Değil, RSK’dır
Bitcoin (BTC) blok sınırı tartışmasının 2017’de çözülmesinden bu yana, Bitcoin’in her işlemi temel blok zincirine doldurmak yerine çok katmanlı bir protokol yığını aracılığıyla ölçeklendireceği konusunda genel bir fikir birliği var.
Kaynak: Adobe/Shamil
Liquid sidechain ve Lightning Network gibi bu ikincil ağ katmanları, ödeme ağı olarak temel Bitcoin blok zincirini etkili bir şekilde kullanmalarının yanı sıra güvenlik, verimlilik ve merkeziyesizlik alanında bu sistemlerle yapılan farklı ödünleşimler nedeniyle genellikle katman iki çözümleri olarak adlandırılırlar.
Geçtiğimiz birkaç yıl boyunca Bitcoin blok zincirinin izinsiz ve düşük güvenilirlik özelliklerinin büyük kısmını koruyan daha düşük değerli, bitcoin ödemeleri için bir çözüm olarak Lightning Network’ü çevreleyen hayli heyecan oluştu ve Liquid yan zinciri de ağa sabitlenmiş bitcoin miktarı söz konusu olduğunda kayda değer seviyelerde benimsenme elde etti.
Bununla birlikte, RSK olarak bilinen üçüncü bir katman-iki Bitcoin protokolünün artık hem Liquid hem de Lightning Network’ten daha hızlı büyüdüğü ortaya çıktı.
RSK nedir?
RSK, Ethereum Sanal Makinesi (EVM/Ethereum Virtual Machine) ile uyumlu olan bir Bitcoin yan zinciridir. Bu, Ethereum (ETH) için oluşturulan herhangi bir akıllı sözleşmenin kopyalanabileceği ve RSK’da çalıştırılabileceği anlamına gelir.
Bitcoin’in bir yan zinciri olarak, RBTC olarak bilinen RSK’nın yerel tokeni bire bir oranında bitcoin’e sabitlenir. Bu, kullanıcıların ETH, tron (TRX) veya binance coin (BNB) gibi yeni bir token yerine RSK ağındaki gas için ödeme yapmak için bitcoin’i etkili bir şekilde kullandıkları anlamına gelir.
RSK, Bitcoin’in temel blok zinciri ve RSK blok zincirinin kendisiyle çift taraflı sabit oranı güvence altına almak için halihazırda bitcoin madenciliği yapan bitcoin şirketleri ve SHA-256 madencilerinden oluşan bir federasyonu kullanıyor. Powpeg olarak bilinen bu mevcut kurulum, Bitcoin yan zincirinin temel Bitcoin protokolüne yeni, soft fork (yumuşak çatallanma) iyileştirmeleri getirmeden mümkün olduğu kadar düşük güven düzeyindedir.
Bitcoin’in Katman 2 ağları arasındaki büyümenin karşılaştırılması
Bu yazının kaleme alındığı sırada Liquid’e sabitlenmiş 2.913 BTC, RSK’ya sabitlenmiş 1.638 BTC ve genel Lightning Network kanallarında toplam 1.291 BTC kapasitesi var.
İzlenmesi daha zor olan özel kanallar açılabildiği için Lightning kanallarında tutulan gerçek BTC miktarını tahmin etmenin zor olduğu unutulmamalıdır. Geçmiş tahminler, Lightning kanallarında tutulan BTC’nin %41’inin özel kanallarda olabileceğini göstermiştir, bu da Lightning Network’ün gerçek kapasitesinin 2.190 BTC’ye daha yakın olacağı anlamına gelir.
Bu Bitcoin katman iki ağlarının her birinin geçmişteki büyümesine bakarsanız, Lightning Network’teki büyümenin büyük bir kısmı 2019’da gerçekleşti, Liquid’in büyümesinin çoğu 2020’de gerçekleşti (genel Lightning Network kapasitesini aşmak dahil) ve RSK’nın büyümesinin büyük çoğunluğu 2021’de gerçekleşti.
RSK Bitcoin yan zincirinin büyümesi, bu yılın Mart ayının sonlarında RSK tabanlı merkezi olmayan finans (DeFi) platformu Sovryn‘in platforma likidite sağlamak için teşvik sağlamasıyla başladı.
23 Mart’ta RSK’ya 600 BTC’den daha azı sabitlenmişti ve şu anda bu toplama iki aydan kısa bir süre içinde 1.000’den fazla BTC eklendi. Aynı zamanda, Liquid’e sabitlenmiş BTC yalnızca kabaca 20 BTC artmış ve genel Lightning Network kapasitesi yaklaşık 120 BTC artmıştır.
RSK’nın şu anda Liquid ve Lightning Network’ten daha hızlı büyüdüğü barizdir, ancak bu kısa vadeli bir trend de olabilir.
Örneğin, Liquid Mart 2020’de net 1.000 BTC artışı yaşadı, ancak o zamandan beri birleştirilmiş Bitcoin yan zincirine sabitlenen yeni BTC miktarı 1.000 BTC’den az. Tabii ki, BTC/USD döviz kuru da o zamandan bu yana önemli ölçüde arttı.
Özellikle de temel Bitcoin blok zincirindeki işlem ücretleri artmaya devam ederse Bitcoin için bu üç katman iki ağının her birinin yılın geri kalanında büyümeye devam edip etmediğini görmek ilginç olacak.
Liquid ve Lightning Network arasındaki kullanım durumlarındaki fark, Liquid’in kısa vadede Lightning Network’ü geçeceğini tahmin etmeyi kolaylaştırdı ve benzer bir fenomen 2021’in sonunda RSK’nın Liquid’i geçmesiyle gerçekleşebilir.
Elbette Bitcoin için yarı katman-iki seçeneği olarak da hareket eden kendi yerel kripto para birimlerine sahip başka blok zincirleri bulunuyor. Bitcoin yan zinciri ve tamamen ayrı alternatif zincirler arasındaki bu gri sahada çalışan platformların örnekleri arasında Ethereum, Binance Smart Chain (BSC) ve Stacks yer alıyor.
Bu açıdan bakıldığında şimdiye kadarki en başarılı Bitcoin katman iki projesi, şu anda sisteme sabitlenmiş olan 173.221 BTC ile desteklenen Ethereum üzerindeki Wrapped Bitcoin (WBTC) tokendir.
Tabii ki, birçok Ethereum tabanlı proje gibi burada bazı kısayollar kullanılmış ve bu ikinci katman sistemiyle elde edilen merkeziyetsizlik düzeyi, Bitcoin’i Coinbase ya da başka bir kripto borsasında tutmaktan farklı değil. Bu nedenle, onun temel Bitcoin blok zincirinin üstünde gerçek bir ikinci katman ağı olarak sınıflandırılması tartışmaya açıktır.
Doğrusu Lightning kullanıcıları kendi coinleri üzerinde daha yüksek bir kontrole sahip oldukları için Lightning Network’ü Liquid ve RSK gibi yan zincirlerle karşılaştırırken de bu tartışmalı nokta ortaya çıkıyor. Bununla birlikte, WBTC ile bulunan tamamen merkezi saklama modelini savunmak, mevcut Bitcoin yan zincirlerinde bulunan federe saklama modelinden daha zordur.
Bununla birlikte, WBTC’nin giderek daha fazla federe hale gelememesi ve kabaca Liquid ve RSK’da bulunanlarla aynı olan merkeziyetsizlik düzeylerine ulaşamaması için hiçbir nedeni yok.
____
Daha fazlası için:
– Bitcoin ile DeFi’yi Birbirinden Tamamen Farklı Kılan Nedir?
– Bitcoin Üzerindeki DeFi, Ethereum’un Gölgesinde Büyüyecek
– ‘DeFi Çökerse, Bitcoin Yine Bitcoin Olacaktır’
– Unutmuş Olsanız Bile Bitcoin Lightning Network Büyüyor
