Resmi Para Birimi Olarak Bitcoin: Artıları, Eksileri ve Gelecekteki Trendler
Greg Waisman, küresel ödeme ağı Mercuryo‘nun kurucu ortağı ve COO’sudur.
__________
2009 yılında Bitcoin (BTC)‘in başlangıcından bu yana kripto paranın bir ülkenin resmi para birimi olarak kabul edilmesi her zaman konuşulmuştur.
Gerçekten de böyle bir hareket yalnızca BTC için değil, aynı zamanda daha geniş dijital varlık alanı için de önemli kilometre taşlarından biri olacaktır. El Salvador hükümeti 7 Eylül 2021’de ABD dolarının yanında Bitcoin’i de resmi para birimi haline getirdiğinde bu uzak hayal gerçeğe dönüştü.
Ancak BTC milyonlarca vatandaşın günlük işlemleri için bir ülkenin resmi para birimi olarak kullanılmaya uygun mu?
Resmi para birimi olarak Bitcoin: potansiyel avantajlar ve dezavantajlar
Bitcoin’in resmi para birimi olarak kabulü, avantajları ve dezavantajları olan karmaşık bir konudur. Blockchain teknolojisinden ve açık anahtarlı kriptografiden yararlanan Bitcoin ağı, son derece güvenli ve merkeziyetsizdir. Merkezi sunucuları kullanmak ve tek bir tüzel kişinin ya da küçük bir grubun sorumlu olmasına izin vermek yerine, Bitcoin ekosistemi tüm dünyaya dağılmış büyük bir madenci topluluğu ve tam düğümler (full node) tarafından korunur.
Üçüncü tarafların olmaması ve eşler arası (P2P) işlemler, bir devletin finansal sistemin verimliliğini artırmak için yararlanabileceği daha düşük maliyetler ve çok daha hızlı işlem süreleri sunar. Bu özellikle vatandaşların Bitcoin aracılığıyla maliyetlerini azaltabilecekleri bir alan olduğu için büyük ölçüde havalelere bağımlı olan ülkeler için kullanışlı olur.
Öte yandan kripto alanında Bitcoin’in mükemmel bir değer deposu olmasına rağmen günlük işlem için kullanışlı olmadığına dair yaygın bir argüman var. Ve bu ifade en azından Bitcoin ana ağı için mantıklı.
Bitcoin genellikle geleneksel bankacılık işlemlerinden (özellikle de uluslararası transferler için) daha verimli olsa da birincil odak noktası ölçeklenebilirlik değil, güvenlik ve merkeziyetsizliktir. Sonuç itibarıyla piyasada işlemleri 10 saniye veya daha kısa sürede gerçekleştiren kripto paralar varken Bitcoin ağında bir işlemin sonuçlanması yaklaşık 20-30 dakika sürer.
Buna ek olarak Bitcoin’in düşük ölçeklenebilirliği nedeniyle ağın saniyede yalnızca sınırlı sayıda işlemi (7 işleme kadar) gerçekleştirebilmesi yoğun kullanım zamanlarında transfer maliyetlerini önemli ölçüde artırır.
Volatilite, BTC’nin benimsenmesi açısından işletmeler ve hizmet sağlayıcılarının da korkusu olmuştur. Bitcoin ve tüm varlık sınıfı, özellikle de hisse senetleri, tahviller ve itibari para birimleri gibi genel piyasa araçlarıyla karşılaştırıldığında oldukça volatil olduğu için birbirleriyle işlem yaparken hem bireyler hem de şirketler için potansiyel finansal kayıplara yol açabilir.
Bitcoin’in ödemelerle ilgili verimsizlikleri çözülebilir mi?
İyi haber şu ki Bitcoin’i bir ülkenin resmi para birimi haline getirmek için daha önce bahsedilen olumsuzlukların çoğu çözülebilir.
Birincisi Lightning Network, kullanıcılar için anlık ve ucuz mikro ödemeler sunarak Bitcoin ağının verimliliğini artırmada önemli bir rol oynuyor. Böylece bireyler, işletmeler ve hükümetler günlük ödemelerini verimli bir şekilde gerçekleştirmek için büyük fedakarlıklar yapmak zorunda kalmazlar.
Volatilite de çözülmesi gereken kısmen kolay bir sorundur. Günümüzde kripto para ödeme ağlarının yanı sıra birçok cüzdan ve dijital varlık odaklı finansal hizmet BTC’de itibari paraya otomatik dönüşüm sunuyor. Transfer alıcıya uluşmadan önce tüm fonlar bir stabilcoin ya da itibari para birimine dönüştürüldüğü için volatiliteyle ilgili tüm riskler tamamen ortadan kalkar.
BTC’in Kabulü: Diğer ülkeler böyle bir adım atacak mı?
Şüphesiz ki Bitcoin günlük ödemeler için en uygun ve en hızlı varlıklardan biri olma potansiyeline sahip. Ancak bunun için piyasa oyuncuları ve resmi para birimi olarak kabul etmek isteyen ülkelerin mevcut dezavantajlarını dikkate alması ve çözmesi gerekiyor.
Önümüzdeki üç yıl içinde BTC’nin birçok ülkede resmi para birimi olarak kullanıldığını göreceğimize inanıyorum.
Aynı zamanda bu tür büyük ölçekli benimsemeleri desteklemek için Lightning Network ve Bitcoin merkezli finansal hizmetleri (örneğin ödeme ağları, cüzdanlar, transfer çözümleri) çevreleyen gelişmeler hız kazanacak.
Ancak Bitcoin’in küresel ölçekte ABD dolarının pazar payını tahtından indireceğine inanmıyorum.
BTC’nin benimsenmesine paralel olarak Çin, İngiltere ve İsveç gibi ülkeler merkez bankası dijital para birimlerini (CBDC) geliştiriyor. CBDC’ler merkezi bir şekilde çıkarılık ve işletilir, ancak kripto paraların faydalarının çoğunu barındırması hükümetlerin finansal sistemlerini ve ekonomilerini geliştirmelerine imkan tanır.
Bu nedenle dijital varlıklara yönelik başlıca trendler yalnızca Bitcoin’in benimsenmesiyle sınırlı olmayıp, CBDC’lerin kullanıma sunulması ve merkeziyetsiz kripto paraların giderek artan popülaritesi yeni bir dijital çağ yaratacaktır.
____
Daha fazlası için:
– El Salvador Yeni Bir Soruyu Gündeme Getirdi: Bitcoin Nedir & Nasıl Vergilendirilir?
– El Salvador Hükümeti: Dağıttığımız Bitcoin’i Dolara Çevirmeyin
