İşte Merkezi Olmayan Borsaların Şu Anda Bu Kadar Hızlı Büyümesinin Nedeni

Simon Chandler
| 7 min read

DEX’lerdeki işlem hacmi Mayıs ayında 1 milyar doların altındaydı ve Temmuz’da neredeyse 4.5 milyar dolara ulaştı. DEX’lerin hacimleri ticaret için mevcut temel varlıkların popülaritesine bağlı kalmaya devam edecek gibi görünüyor.

Kaynak: Adobe/Nikolai Sorokin

Merkezi olmayan borsalar, Ocak 2019 gibi çok yakın bir tarihte yalnızca 40 milyon dolar civarında aylık işlem hacmine sahipti. Bu sayı, bu yılın Temmuz ayında 4.5 milyar dolara ulaştı.

Bu son derece etkileyici bir büyüme ve görünüşe göre kripto endüstrisindeki birçok insan merkezi olmayan borsaların (DEX) gelecekte büyümeye devam edeceğine inanıyor. Ancak, Cryptonews.com‘a konuşan endüstri oyuncuları DEX’lerin en azından yakın gelecekte merkezi borsaları (CEX) geride bırakma ihtimalinin düşük olduğunu söyledi.

Ethereum (ETH) dışındaki kriptolarla uyumsuzluktan dolandırıcılık ve kullanıcı zorluklarına kadar birtakım faktörler traderların CEX’lere sadık kalmasına yol açabilir.

DeFi ile güçlendirilmiş, stabilcoinler ile kolaylaştırılmış

Son DEX büyümesinin ana itici güçlerinden biri, merkezi olmayan finans (DeFi) olmuştur. Cryptonews.com‘a konuşan Binance Research sözcüsü şunları söyledi:

"Ethereum’daki DeFi’nin büyümesi nedeniyle 2020’nin en iyi fiyat performanslarını gösterenlerin büyük bir kısmı Ethereum üzerinde çalışan tokenler oldu (Örneğin, LEND, REN). DEX’ler DeFi endüstrisinin ana bileşenlerinden biri olduğu için Ethereum blok zincirinde ihraç edilen tokenlerin de merkezi olmayan borsalarda işlem görmesi mantıklıdır."

(Binance Research, 2019 yılında Binance DEX‘i başlatan büyük merkezi kripto borsası Binance‘ın araştırma koludur.)

Bu hipotez, DeFi ve DEX’lerin yakın zamanda paralel olarak güçlü bir büyümeye tanık olduğu gerçeğiyle desteklenmektedir.

DeFi Pulse’ın verilerine göre, şu anda (09:55) DeFi platformlarına kilitli toplam değer 5.6 milyar doların üzerinde.

Kaynak: defipulse.com

Dune Analytics’e göre, aylık DEX hacmi de 5 milyar dolara yaklaşıyor. Mayıs ayında 1 milyar doların biraz altında olan hacim, Temmuz’da %350 artışla 4.5 milyar dolara ulaştı.

Kaynak: explore.duneanalytics.com

Binance Research sözcüsüne göre, bir diğer önemli unsur da stabilcoinlerin yükselişi oldu.

“DEX’lerin büyümesinde etkili olan bir diğer önemli unsur, sadece tabana sahip olma değil istikrarlı fiyatlara sahip olan varlıklara sahip olmaktır. Bu nedenle, Ethereum’da 10 milyar dolar değerinde stabilcoine sahip olmak gibi önemli kilometre taşına ulaşan Ethereum’daki stabilcoin endüstrisinin büyümesi şişirilmiş olamaz.”

Bir başka deyişle, DEX’ler stabil olmayan bir başka kripto para biriminin aksine kripto varlığın fiyatını bir stabilcoine (örneğin, ETH/USDT) göre belirleme olanağı tanır. "Hem kote edilen hem de temel varlıkların aynı blok zincirinde bulunmasıyla, Ethereum tabanlı DEX’lerde işlem hacimlerinin hızlı bir şekilde genişletilmesi mümkün oldu."

Kripto para analisti ve The Crypto Trader‘ın yazarı Glen Goodman’ın görüşüne göre, daha uzun vadeye baktığımızda DEX’lerin büyümesinin ana satış teklifinden kaynaklanması muhtemeldir: kendi coinleriniz ile ticaret yaparken onları gözetim altında tutabilme olanağı.

Cryptonews.com‘a konuşan Goodman, "Dünyanın en büyük borsalarından herhangi biri herhangi bir zamanda iflas edebilir ve paranızı da yanında götürebilir" dedi..

“DEX’ler doğrudan kendi kripto cüzdanınızdan ticaret yapmanıza izin vererek bu sorunu çözüyor. Bunun DEX’ler için uzun vadede önemli bir avantaj olacağını düşünüyorum.”

Hızlı oransal büyüme ancak küçük mutlak boyut

Merkezi olmayan borsaların kısa vadede büyümeye devam etmesi muhtemeldir. Ancak, hacim açısından gerçekten rakip merkezi borsalara yaklaşıp yaklaşmayacakları kesin değil.

Binance Research sözcüsü, "Merkezi olmayan borsaların mevcut merkezi borsaların hacmine erişmesi için gidilecek uzun bir yol var" dedi. "Özellikle, bitcoin, EOS, litecoin gibi popüler kripto varlıkların ya da Ethereum üzerinde olmayan diğer varlıkların ticareti imkansızdır (ya da https://cryptonews.com/coins/wrapped-bitcoin/ ya da renBTC gibi yalnızca 1:1 sabitlenmiş varlıklar aracılığıyla mümkündür).

Binance Research, en azından şimdilik DEX hacimlerinin ticaret için uygun olan temel varlıkların popülaritesine bağlı kalacağını savunuyor. DEX’in şu anki büyüklüğü de bu tahmini destekler nitelikte ki bu büyüme CEX’in büyüklüğünün yalnızca küçük bir parçasıdır.

Dune Analytics’e göre, DEX’lerin 24 saatlik hacmi 449 milyon dolardı (yazı kaleme alınırken). Buna karşılık, CoinGecko ve CoinMarketCap’e göre tüm kripto piyasasının 24 saatlik hacmi 83 milyar dolar ile 102 milyar dolar arasında.

Yukarıda yer alan rakamların doğru olduğunu varsayarsak, bu DEX’lerin toplam kripto pazarının yaklaşık %0.5’ini oluşturduğu anlamına gelir. Bu son derece küçük bir orandır ve merkezi olmayan borsaların merkezi rakiplerinin çok gerisinde kalmasının çeşitli nedenleri var.

Kaynak: explore.duneanalytics.com

DEX’lerin kullanımının nihayetinde herhangi bir merkezi borsa kadar basit olacağını düşünen Glen Goodman, "DEX’ler hala gelişiminin erken aşamasındadır ve kullanıcı arayüzlerinden bazıları biraz hantal olabilir" dedi.

“Müşteri desteği olmayabilir ancak, hey hadi ama bu eşler arası ticaret ne bekliyordunuz ki?"

Goodman ayrıca DEX’lerde likiditenin çok zayıf olduğunu belirtti. Goodman’a göre, "insanların düşük likiditeye sahip borsalardan uzak durmak istemesiyle durum daha da kötüleştiği için bu kısmen Catch-22 durumudur.

Binance Research akıllı sözleşme ve protokol riskinin, dolandırıcılık DEX’lerini azaltan bir başka faktör olduğunu öne sürdü. "Kötü niyetli kişiler son zamanlarda mevcut değerli tokenlere benzer adlara sahip tokenler için sözleşmeler oluşturmaya çalışıyorlar (örneğin, sahte USDT ERC-20 tokeni yaratma).

Tüm bu faktörler bir araya getirildiğinde, merkezi olmayan borsaların yakın zamanda merkezi borsaları geride bırakamayacağı görülüyor. Halihazırda birtakım avantajlar sunabilirler ancak ticareti daha basit ve daha güvenli bir hale getirmedikleri sürece büyüyemezler.
____

Sektör sohbetleri:

Learn more:
Uniswap Volume Surges as Traders Praise DEX & DeFi Tandem
Should You Trade on a DEX or a Centralized Exchange?
Crypto-Exchange Trends for 2020 and the Next Decade