En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri – 2024 İncelemesi

En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri, kripto piyasasında boğa sezonu başladığında Ethereum ana ağı üzerindeki işlemlerin hızla pahalılaşmasına çözüm olarak ortaya çıkıyor. Bu projeler, daha ucuz, daha hızlı ve daha işlevsel çözümler sunarak kullanıcıların dikkatini çekiyor.

2024 yılında, Ethereum ekosisteminde önemli ilerlemeler kaydeden birçok Layer 2 projesi, yatırımcıların ve kullanıcıların radarında yer alıyor. Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmek için geliştirilen bu Layer 2 projeleri, ana ağın yükünü hafifletir. Ayrıca, kullanıcılar için daha hızlı ve daha ucuz işlem imkanı sunar.

Rehberimizde, 2024‘te büyük potansiyele sahip en iyi Ethereum Layer 2 kripto projelerinin teknik bir özetini sunuyoruz. Projeleri değerlendirirken tokenomik, ağ etkinliği ve piyasa değeri gibi kritik faktörleri göz önünde bulundurduk. Ayrıca, teknolojik yenilikleri ve topluluk desteğini de ele aldık.

En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri, kripto dünyasında devrim yaratmaya ve Ethereum ana ağının sınırlarını zorlamaya hazır! Hemen rehberimize katılın ve dikkatleri üzerine çeken bu yenilikçi çözümlerle tanışın. Kripto dünyasında bir adım öne geçin ve geleceği bugünden yakalayın!

En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri Analizi

En İyi Ethereum Layer 2 projeleri belirli kriterlere göre sıralandı. Bu projeler, yüksek ölçeklenebilirlik, düşük işlem ücretleri ve yüksek işlem kapasitesi gibi faktörler göz önünde bulundurularak değerlendirildi. Ayrıca, güçlü güvenlik ve Ethereum ana ağı ile uyumluluk da dikkate alındı.

Ek olarak, projelerin tokenomikleri, ağ etkinliği, piyasa değeri, teknolojik yenilikler ve topluluk desteği gibi ek kriterler de ele alındı. Bu kriterler, projelerin hem mevcut durumlarını hem de gelecekteki potansiyellerini en iyi şekilde yansıtmak amacıyla seçildi.

Şimdi, listemizde yer alan her bir tokenin detaylarına inelim. Onları benzersiz kılan özellikleri ile potansiyellerini inceleyelim.

1. Pepe Unchained (PEPU) — Kendi Zincirinde Çalışan Yenilikçi İlk Layer 2 Pepe Token En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri Arasında

Pepe Unchained, meme coin kültürüne dayanıyor, ancak sadece meme coin olmaktan çok daha fazlası. Orijinal Pepe’nin bir yükseltmesi olarak yaratılan bu proje, Ethereum Layer 1 üzerine inşa edilmiş bağımsız Layer 2 ağıdır.

Bu yapı, kullanıcılarına ve destekçilerine ticaret yapma, stake etme ve ekosistemle etkileşimde bulunma imkanı sağlar. Ayrıca, token sahiplerine düşük işlem ücretleri ve ETH’ye kıyasla 10 kata kadar daha hızlı işlemler sunar. Pepe Unchained, Ethereum ve Pepe Chain arasında düşük ücretli bridging (köprüleme) sistemi de sunar.

Proje, blok zincirinin ana kriptosu olarak $PEPU’yu kullanıyor, bu da tüm gas ücretlerinin bu coin ile ödendiği anlamına geliyor. Ayrıca, Pepe Unchained destekçileri coinlerini stake edebilir ve neredeyse yıllık %1600 APR kazanabilirler.

Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, Pepe Unchained’in ön satışını başlatmış olmasıdır ve Haziran 2024 sonunda 1,2 milyon dolardan fazla para toplamıştır.

Pepe Unchained’i Ziyaret Edin

2. Arbitrum (ARB) — Düşük Maliyetli İşlemler İçin En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri Arasında

Arbitrum, gelişmiş ölçekleme teknolojisi sayesinde düşük maliyetli işlemler için en iyi Ethereum Layer 2 projeleri arasındadır. Gas ücretlerini önemli ölçüde düşürür. İşlemleri Optimism gibi diğer L2 çözümlerine kıyasla daha ucuz hale getirir.

Maliyet etkinliği, “optimistic rollup” teknolojisi ile sağlanır. Bu teknoloji, birden fazla işlemi topladıktan sonra Ethereum ana ağına göndererek ücretleri minimize eder.

Arbitrum, hız veya performanstan ödün vermeden Ethereum uyumlu akıllı sözleşmeleri ve merkeziyetsiz uygulamaları (dApps) destekler. Ekosisteminde, Arbitrum One ve Arbitrum Nova yer alır. Her ikisi de Arbitrum Nitro teknolojisi sayesinde daha yüksek işlem kapasitesi ve düşük maliyet sunar. 2,97 milyar dolardan fazla Toplam Kilitli Değer (TVL) ile, Layer 2 çözümleri arasında en yüksek TVL’lerden birine sahiptir.

Arbitrum’un benzersiz özellikleri arasında merkeziyetsiz yönetişim bulunur. Bu, kullanıcıların ağ yükseltmelerinde ve diğer tekliflerde oy kullanmalarına olanak tanıyan ARB tokeni ile sağlanır.

Mevcut yönetişim modeli, Ethereum’un konsensüs mekanizmasından elde edilen güvenlikle desteklenir. Ayrıca, Arbitrum’un AnyTrust zincirleri ultra düşük işlem ücretleri sunar. Bu da özellikle oyun ve sosyal platform uygulamaları için idealdir.

3. Polygon (MATIC) — Çok Yönlü ve Kapsamlı Ethereum Ölçekleme Çözümü

Polygon, Ethereum’u ölçeklendirmek için çeşitli teknolojiler kullanan çok yönlü Ethereum Layer 2 çözümüdür. Çok yönlülüğü, Polygon PoS, zkEVM ve Polygon Miden gibi farklı ölçeklendirme tekniklerini desteklemesinden kaynaklanır. Bu sayede, çeşitli geliştirici ihtiyaçlarına ve kullanım durumlarına hitap eder.

• Polygon PoS, işlemleri bir yan zincirde gerçekleştirerek kapasitesini artırır ve gas ücretlerini azaltır.
• zkEVM, açık kaynaklı ZK-Rollup, yüksek ölçeklenebilirlik ve düşük maliyet sunar, ayrıca Ethereum Virtual Machine (EVM) uyumluluğunu sağlar.
• Polygon ID, blok zinciri tabanlı kimlik çözümleri sunar.
• AggLayer, güven gerektirmeyen zincirler arası birlikte çalışabilirlik vaat eder.

Polygon 2.0, staking ve yönetişim işlevlerini birden fazla zincirde kolaylaştıran, hiper üretken POL tokenini tanıtır. Zero Knowlage (Sıfır Bilgi) ZK teknolojisi ile likidite ve ölçeklenebilirliği birleştirmeyi hedefler.

7,40 milyar dolarlık mevcut piyasa değeri ve 9,28 milyar MATIC dolaşım arzına sahip olan Polygon, ölçeklenebilir çözümler sunar. Bu özellikleri sayesinde çok yönlü çözümler arayan geliştiriciler için önde gelen bir tercih olmaya devam ediyor.

4. Optimism (OP) — EVM Eşdeğerliliği İçin En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri Arasında, Maksimum Uyumluluk ve Performans

Optimism, EVM eşdeğerliliği için en iyi Ethereum Layer 2 projeleri arasında kabul edilir. Tasarımı, Ethereum’un akıllı sözleşmeleri ve dApp’leri ile uyumluluk sağlar, herhangi bir değişiklik gerektirmez. Bu da, onu, Ethereum üzerinde verimli bir şekilde uygulama dağıtmak isteyen geliştiriciler için ideal bir seçim haline getirir.

Optimism, ölçeklenebilirlik sağlamak ve işlem maliyetlerini azaltmak için Optimistic Rollup’lar kullanır. İşlemleri zincir dışında gerçekleştirip sadece sonuçları Ethereum’a kaydeder. Böylece, yüksek işlem kapasitesini korurken Ethereum’un güvenliğinden yararlanır.

Ekosistemi, çeşitli projeleri destekleyerek çok yönlülüğünü ve güçlü altyapısını gösterir. Benzersiz özellikleri arasında, yönetişimi destekleyen ve ağ katılımını teşvik eden OP tokeni bulunur.

Optimism’in yol haritası, performansı artırmak ve ekosistemini genişletmek için sürekli altyapı iyileştirmeleri içerir. Güçlü bir topluluğa ve net bir vizyona sahip olan Optimism, Ethereum Layer 2 çözümleri arasında üst sıralarda yer almaya devam ediyor.

5. Blast (BLAST) — En Yenilikçi Ethereum L2 Projesi, Devrim Yaratan Teknolojik Çözümler

Blast, benzersiz getiri oluşturma mekanizması sayesinde en yenilikçi Ethereum ölçekleme çözümüdür. Diğer Layer 2 çözümlerinden farklı olarak, Blast, ETH ve USDC, USDT ve DAI gibi stabilcoinler üzerinde doğal getiri sunar.

Ethereum’un staking ve Treasury Bill (Hazine Bonosu) protokollerini doğrudan entegre eder. Bu özellik, kullanıcıların çaba sarf etmeden pasif gelir elde etmelerini sağlar. Blast, En iyi Ethereum Layer 2 Projeleri listesinde yer almakta olup, benzersiz teknolojisi ve yüksek verimliliği ile öne çıkmaktadır.

Blast, EVM uyumluluğunu sağlamak için optimistic rollup mekanizması kullanır. Bu, dApp’lerin herhangi bir değişiklik gerektirmeden sorunsuz bir şekilde dağıtılmasını sağlar.

ETH ve USDB için otomatik yeniden dengeleme özelliği, getiri birikimini basitleştirir. Hem geliştiriciler hem de yatırımcılar için kullanıcı dostu hale getirir. Ayrıca, net gas ücretlerini dApp geliştiricilerine yeniden dağıtan bir gas gelir paylaşım modeli sunar.

Lansmandan kısa süre sonra 500 milyon doları aşan TVL’ye ulaşan Blast, önemli bir büyüme ve potansiyel göstermiştir.

6. Loopring (LRC) — Merkeziyetsiz Borsalar (DEX) Kurmak İçin En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri Arasında, Yüksek Performans ve Güvenlik

Loopring, blok zincirinden bağımsız bir protokol olarak özellikle merkeziyetsiz borsalar (DEX) kurmak için tasarlanmıştır. DEX’lere, likiditeyi ve verimliliği optimize etmek için özellikler sunar. Özellikleri arasında, birden fazla emri dairesel olarak eşleştiren order ring (emir halkaları) bulunur.

Ek olarak işlemleri zincir dışında gerçekleştirip zincir üzerinde sonuçlandırma yeteneği bulunur. Böylece, merkezi borsaların verimliliğini, merkeziyetsiz platformların güvenliği ile birleştirir.

Loopring, zero knowlage rollup’larını kullanarak birden fazla işlemi zincir dışında toplar. Bunların kriptografik kanıtlarını Ethereum ana ağında doğrular. Bu, gas ücretlerini düşürürken işlem kapasitesini artırarak Ethereum seviyesinde güvenlik sağlar.

LRC tokeni, staking, yönetişim ve protokol ücretlerinden pay kazanmak için önemlidir. Ayrıca ağ güvenliği ve topluluk katılımını garanti eder. Loopring, güvenli ve ölçeklenebilir Ethereum işlemleri için hala en iyi seçeneklerden biri.

7. Eclipse — İşlem Hızı İçin En İyi Seçenek, Yıldırım Hızında ve Verimli İşlemler İçin İdeal Çözüm

Eclipse, işlem hızı açısından en iyi Ethereum Layer 2 projeleri arasında yer alır. Eşsiz işlem kapasitesi, işlemleri EVM’den daha hızlı gerçekleştiren Solana Virtual Machine (SVM) kullanılarak sağlanır. Bu sayede Eclipse, yüksek hacimli işlemleri düşük gecikme süresiyle yönetebilir. Hızlı işlem yapılması gerektiren uygulamalar için idealdir.

Eclipse, işlemleri onaylamak ve sıralamak için Ethereum’un doğrulama köprüsünü kullanır. Ethereum üzerinde işlem yapar ve güçlü güvenlik sağlar. Solana‘nın hızı ve Ethereum’un güvenliğini birleştirerek Eclipse’i son derece verimli ve güvenli hale getirir.

Ayrıca, veri erişilebilirliği sağlamak için Celestia‘yı kullanır ve bu sayede Ethereum’un sunduğundan çok daha yüksek ölçeklenebilir bant genişliği sağlar.

Eclipse’in benzersiz özellikleri arasında, sıfır bilgi sahtekarlık kanıtları için RISC Zero kullanımı bulunur. Ek olarak kanıtlamayı basitleştiren kayıt tabanlı tasarım yer alır.

Ayrıca, Eclipse kendi tokenine sahip olmayı planlamaz, bunun yerine gas ücretleri için ETH kullanır. Böylece, Ethereum’un DeFi ve NFT ekosistemleriyle entegrasyonunu basitleştirir.

8. Mantle (MNT) — Merkeziyetsizlik İçin En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri Arasında, Tam Kontrol ve Güvenlik Sağlayan Proje

Mantle, benzersiz yönetişim modeli ve mimarisi sayesinde merkeziyetsizlik konusunda en iyi Layer 2 çözümüdür. Bir DAO tarafından yönetilen ağdır, yani önemli kararlar MNT token sahipleri tarafından alınır. Bu da merkeziyetsiz ve topluluk odaklı bir geliştirme süreci sağlar.

Yönetişim yapısı, modüler tasarımı ile birleşerek yüksek düzeyde merkeziyetsizlik ve esneklik sunar.

Mantle’nin mimarisi, işlem gerçekleştirme, veri erişilebilirliği ve işlem sonlandırmayı ayrı modüllere ayırır. Ölçeklendirme için Optimistic Rollup’lar kullanarak işlemleri sıkıştırır ve Ethereum üzerinde sonlandırır. Bu da gas ücretlerini önemli ölçüde azaltır ve işlem kapasitesini artırır.

Mantle ayrıca merkeziyetsiz veri erişilebilirliği için EigenDA kullanarak merkeziyetsiz bir yapı sağlar. Ek olarak, Mantle EcoFund ve Hibeler Programı yeni projeleri destekleyerek ekosistemde yeniliği teşvik eder.

Merkeziyetsizlik, modüler yapı ve güçlü geliştirici desteği kombinasyonu, Mantle’yi en iyi Ethereum Layer 2 projeleri arasına sokar.

9. Immutable X (IMX) — NFT’ler ve Blok Zinciri Oyunları İçin En İyi Seçenek

Immutable X, gas ücreti olmadan NFT oluşturma ve ticaret yapma imkanı sağlar. Anında işlem yapma imkanı ve ölçeklenebilirliği ile NFT’ler için en iyi Ethereum Layer 2 çözümüdür.

Immutable X, StarkWare’in ZK-Rollup teknolojisini kullanır. Bu sayede, yüksek hacimli NFT işlemlerini güvenlikten ödün vermeden gerçekleştirir. Proje, maliyet etkinliği ve performans arayan geliştiriciler ile tüccarlar için idealdir.

Immutable X, çevreye duyarlı geliştiriciler ve kullanıcılar arasında popüler olan karbon nötr platform sunar.

Platform, detaylı blok zinciri bilgisi gerektirmeyen kolay entegrasyon sağlayan API tabanlı bir yaklaşım sağlar. Bu özellik, NFT’leri birden fazla pazara yayabilen küresel bir sipariş defteri sunar. Böylece platformun kullanılabilirliği ve erişimi artar.

Öne çıkan farklılıklar arasında, gas ücreti olmadan işlemleri destekleyen Immutable X Marketplace bulunur. Ayrıca, staking, yönetişim ve işlem ücretleri için kullanılan $IMX tokeni de yer alır.

Ek olarak platform, Gods Unchained ve Illuvium gibi çeşitli yüksek profilli oyun projelerine ev sahipliği yapar. Ölçeklenebilir ve güvenli altyapısını yeni nesil Web3 oyunlarını desteklemek için kullanır.

10. dYdX (DYDX) — Merkeziyetsiz Sürekli Ticaret İçin En İyi Seçenek, Kesintisiz ve Güvenli İşlemler

dYdX, benzersiz zincir dışı emir işleme ve zincir üzerindeki durum değişikliği özellikleri ile öne çıkar. Merkeziyetsiz perpetual (sürekli) ticaret için en iyi Ethereum Layer 2 projeleri arasında yer alır.

Tasarımı, işlem kapasitesini önemli ölçüde artırır ve gas ücretlerini azaltır. Bu da sık emir güncellemesi yapan yüksek frekanslı tüccarlar ve piyasa yapıcılar için idealdir.

dYdX, gelişmiş ticaret araçları arayan profesyonel tüccarların ihtiyaçlarını karşılamak için 20 kata kadar kaldıraçlı marj ve sürekli ticaret işlemlerini destekler. Temel özellikleri arasında saklama dışı yapısı bulunur.

Kullanıcıların varlıkları üzerinde tam kontrol sahibi olmalarını sağlar. Ölçeklenebilirliği artırmak için ZK-Rollup’lar kullanır ve bu sayede Ethereum’un güvenliğini korur.

dYdX’in ayırt edici özellikleri arasında merkeziyetsiz yönetişim ile $DYDX tokeni yer alır. Token, topluluğun protokol yükseltmelerine öneride bulunmasına ve oylamasına olanak tanır.

Ayrıca, platformun Cosmos SDK üzerinde dYdX v4’e geçişi, daha fazla merkeziyetsizlik ve performans artışı sağlamayı hedefler.

BONUS: Shibarium (SHIBARIUM) — Topluluk Odaklı Projeler için En İyisi

Shibarium, merkeziyetsizliğe ve topluluk katılımına güçlü bir şekilde odaklanır. Bu nedenle, topluluk odaklı yapısı ve yenilikçi özellikleriyle en iyi Ethereum Layer 2 çözümleri arasında yer alır.

Proof-of-Participation, PoP (Katılım Kanıtı) konsensüs mekanizması kullanarak, doğrulayıcıların stake miktarına göre seçilmesini sağlar. Böylece adil, topluluk merkezli bir ortam oluşturur. Yaklaşım, işlem ücretlerini azaltır ve daha ölçeklenebilir, maliyet açısından verimli bir platform sunar.

Shibarium, Shiba Inu ekosistemini geliştirerek daha hızlı işlemler ve çok daha düşük maliyetler sağlar. Ethereum’da 20 doların üzerinde maliyeti olan işlemler, Shibarium’da sadece 0.01 dolara düşebilir. Bu da onu dApp’ler için çok çekici hale getirir.

Ayrıca, her işlem SHIB tokenlerini yakar. Bu da ekosisteme enflasyonist bir özellik katar ve SHIB’in değerini artırma potansiyeli taşır. SHIB, 2024 yılının en iyi meme coinlerinden biridir.

Shibarium’un benzersiz özellikleri arasında, ShibaSwap gibi DEX’leri içermesi yer alır. Ayrıca, metaverse girişimlerine kadar geniş bir yelpazede projeleri kapsar.

Platformun yönetişim modeli, stake etme ve karar alma süreçleri için kullanılan BONE tokenine dayanır. Shibarium’un EVM ile entegrasyonu, mevcut Ethereum dApp’leri ile uyumluluk sağlar. Ayrıca, birlikte çalışabilirlik imkanı sunar. Bu da benimsenmesini ve kullanımını artırır.

Piyasa Değerine Göre En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri

Piyasa değeri, bir projenin başarısını ve gücünü gösteren önemli bir ölçüttür. Ethereum ekosisteminde, yüksek piyasa değerine sahip Layer 2 projeleri dikkat çekmektedir. Bu projeler, ölçeklenebilirlik, hız ve düşük maliyetli işlemler sunar.

İşte piyasa değerine göre sıralanmış en iyi Ethereum Layer 2 projeleri listesi.

Ethereum Layer 2 Projesi Nedir?

En iyi Ethereum Layer 2 projeleri, Ethereum’un – Layer 1 kripto – ağında yeterli işlem kapasitesinin olmaması nedeniyle ortaya çıktı. Bu ağlar, Ethereum’un Layer 1 blok zinciri üzerine inşa edilen ölçeklendirme çözümleridir. İşlemleri bağımsız olarak işler ve sadece nihai doğrulamaları ana blok zincirinde yapar.

Yan zincirler ve rollup’lar en yaygın layer 2 ağlarıdır. Ancak farklı şekil ve türlerde ölçeklendirme çözümleri de bulunmaktadır. Bu çözümler şunları içerir:

• Rollup’lar (zkRollup’lar ve optimistic rollup’lar)
• Yan zincirler (Sidechains)
• Durum/ödeme kanalları
• Plazma zincirleri (Plasma chains)
• Validium’lar (zkSNARK’lar ve zkSTARK’lar)

Her bir Ethereum Layer 2 türüne ayrı ayrı bakalım ve iç işleyişlerini inceleyelim.

Rollup’lar

Daha önce belirtildiği gibi, iki tür rollup vardır: optimistic rollup’lar ve sıfır bilgi rollup’lar (zkRollup’lar). Merkezileşme, kesinlik ve veri depolama açısından farklılık gösterirler, ancak temel prensipleri benzerdir.

Rollup’lar, yüzlerce ayrı işlemi bir araya getirir ve bunları tek bir işlem olarak layer 1’e rapor eder. Bu nedenle, sadece tek bir işlem ücreti ödenir. Rollup üzerinde işlem yapmanın maliyeti Layer 1 üzerinde işlem yapmanın maliyetinden çok daha azdır.

Rollup işlemleri ayrı bir blok zincirinde hesaplanır, ancak kesinlik sağlamak için ana zincire rapor edilir ve orada depolanır.

Sonuç olarak, rollup’lar, ana zincirdeki güvenliği sağlar. Çünkü rollup zincirindeki bir işlemi değiştirmek, aynı zamanda ana zincirdeki işlemi de değiştirmek anlamına gelir.

Optimistic Rollup’lar

Optimistic rollup’lar, tüm işlemlerin varsayılan olarak geçerli olduğunu kabul eder — bu yüzden “optimistic” adı verilmiştir.

Potansiyel geçersiz işlemleri tespit etmek için bir dolandırıcılık önleme yöntemi kullanırlar. Yöntem, doğrulayıcıların belirli bir süre içinde işlemi raporlaması temeline dayanır. Bu, her zaman en az bir dürüst doğrulayıcıya ihtiyaç duydukları anlamına gelir.

En bilinen optimistic rollup layer 2 projeleri arasında Optimism ve Arbitrum bulunur.

zkRollup’lar

Optimistic rollup’ların aksine, zkRollup’lar herhangi bir varsayıma dayanmak zorunda değildir. Bunun yerine, işlemleri doğrulamak için sıfır bilgi kanıtları (zero-knowledge proofs) adı verilen bir kriptografik yöntem kullanırlar.

Bu yöntem, katılımcıların kimliğini veya işlemin içeriğini ortaya çıkarmadan doğrulama sağlar. Böylece, ağın güvenliğini artırır ancak işletme maliyetlerini ve karmaşıklığını da artırır.

zkRollup’lar, yüksek ölçeklenebilirlik ve düşük maliyet sunarak En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri arasında önemli bir yer tutar. En bilinen zkRollup layer 2 projeleri arasında zkEVM, zkSync ve Starknet bulunur.

Yan zincirler (Sidechains)

Yan zincirler, rollup’lardan farklı olarak, ağ durumlarını kendi konsensüs mekanizmalarıyla korurlar. Bu nedenle, rollup’lar gibi layer 1 güvenliğinden faydalanmazlar. Ancak bu, verileri layer 1’de depolamama avantajını beraberinde getirir.

İşlemleri layer 1’de raporlamak yerine, yan zincirler layer 1 ile paralel çalışır. Varlıkları zincirler arasında aktarmak için köprüler kullanır. Rollup’ların ortaya çıkmasıyla birlikte, yan zincirler daha az kullanılmaya başlamıştır.

En bilinen yan zincir Polygon’dur. Ancak daha önce tartıştığımız gibi, yakın zamanda zkRollup zinciri olan zkEVM’i piyasaya sürdü.

Durum/Ödeme Kanalları

Durum veya ödeme kanalları, iki tarafın birbirleri arasında işlem yapmasını sağlayan eşler arası ağlardır. Temel bileşenlerine baktığımızda, Bitcoin’in Lightning Network’üne en çok benzeyen yapılardır. Bu kanallar, bir tür borç senedi gibi çalışır ve sadece nihai sonuçları ana blok zincirine gönderir.

Kanalların temel amacı, iki taraf arasında mikro ödemeleri veya sık yapılan ödemeleri kolaylaştırmaktır. Çünkü düzenli yapılan zincir üzeri işlemler çok maliyetli olabilir.

Ayrıca, Ethereum’un blok zinciri gibi ana zincirlerin işlemleri tamamlaması için zaman alır. Bu da sık ve hızlı işlem yapması gereken yatırımcılar için optimal değildir.

Plazma Zincirleri

Plazma zincirleri, düşük işlem maliyetleri ve yüksek işlem kapasitesi sunarak En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri arasında öne çıkar. Genellikle Ethereum’un “çocuğu” olarak adlandırılır ve aslında Ethereum ana ağının küçük kopyalarıdır.

Mimari, her plazma yan zincirinin bir öğesi olarak kök sözleşmeler oluşturur. Bu kök sözleşme, çocuk zincirleri ana zincirlere bağlar. Her plazma zincirini yöneten bir dizi kural belirler.

Dikkat edilmesi gereken nokta, plazmanın hâlâ yeterince test edilmemiş ve kullanılmamış bir sistem olduğudur. Ancak geliştiriciler çok hızlı bir şekilde yeni güncellemeler çıkarmaktadır.

Validium’lar (zkSNARK’lar ve zkSTARK’lar)

Validium’lar, sıfır bilgi ispatları kullanarak zincir dışı hesaplama yapan başka bir ölçekleme çözümüdür. İşlemleri tamamladıktan sonra doğrulama ispatlarını doğrudan Ethereum’a gönderirler.

Ethereum’a gönderilen doğrulama ispatları, zkSNARK’lar (Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge) şeklinde olabilir. Ayrıca, zkSTARK’lar (Zero-Knowledge Scalable Transparent Argument of Knowledge) olarak da gönderilebilir.

Validium’lar, gizlilik ve ölçeklenebilirlik gerektiren blok zinciri oyunları için mükemmeldir. Ayrıca, ticarette belirli kullanım durumlarında da oldukça etkilidir. Ancak, sıfır bilgi ispatlarını kullanan tüm teknolojiler gibi, yüksek donanım maliyetlerinden muzdariptirler.

Neden Ethereum Layer 2 Blok Zinciri Coin’lerine Yatırım Yapmalısınız?

Geçtiğimiz boğa koşusunda Polygon MATIC fiyatındaki artışta gördüğümüz gibi, kriptodaki ölçeklenebilirlik sorununu çözmek çok kârlı olabilir. Bu bağlamda, en iyi Ethereum Layer 2 projeleri için yatırım nedenleri aşağıda açıklanmıştır.

Geliştirilmiş Ölçeklenebilirlik ve Verimlilik

Temmuz 2024’te Ethereum ağı yaklaşık 600 işlemi 12 saniyede işliyor, bu da 50 işlem/saniye (tp/s) anlamına geliyor. Bu sayı çok fazla görünmese de, son Dencun güncellemesinden sonra bu seviyeye ulaşıldı. Ondan önce, Ethereum saniyede 15 ile 30 işlem yapabiliyordu.

Öte yandan, ölçekleme çözümleri ortalama olarak daha fazla işlem yapabilir. Birçok işlemin doğrudan Ethereum üzerinde gerçekleşmesi gerekliliğini azaltır. Bu da piyasa değeri açısından en büyük ikinci kripto para birimi için kazançlı bir durum yaratır.

Artan Talep ve Benimseme

Kripto paralar, yatırım aracı ve geliştirme ekosistemi olarak zamanla daha popüler hale geliyor. Bitcoin ve Ethereum ETF’lerinin tanıtılmasıyla kripto fiilen yaygınlaştı.

Artan benimsenme ile talep de artıyor; artan talep ise daha fazla işlem ve ölçeklenebilirlik sorunlarını beraberinde getiriyor. İşte burada, layer 2 ölçekleme çözümleri devreye girerek bu sorunları çözüyor.

Azaltılmış Gas Ücretleri

Layer 2 ölçekleme çözümleri, adından da anlaşılacağı gibi, ölçeklemeyi iyileştirmek için oluşturulmuştur. Bu, daha yüksek işlem kapasitesi ve daha düşük gas ücretleri anlamına gelir.

Yoğun olmayan bir ana ağı, yoğun olmayan layer 2 ağı ile karşılaştırdığımızda, gas ücretleri genellikle çok farklı olmaz. Ancak, 2021’de Ethereum ana ağında yoğunluk yaşandığında gas ücretlerinin yüzlerce dolara çıktığını hepimiz gördük.

Bu tür yoğunluklardan kaçınmak için, layer 2 ağlarını kullanmayı düşünmek akıllıca olacaktır.

Yüksek Getiri Potansiyeli

Bitcoin ve Ethereum’un piyasa değerleri 100 milyar doların çok üzerindedir. Ancak en büyük layer 2 projesi olan Polygon’un değeri ise sadece 5 milyar dolar civarındadır. Ayrıca, listemizdeki birçok layer 2’nin piyasa değeri 1 milyar doların altındadır.

Daha yüksek risk taşıyabilmelerine rağmen, düşük piyasa değerine sahip layer 2’ler daha fazla getiri potansiyeli sunabilir. Bu, Bitcoin veya Ethereum gibi köklü coinlere kıyasla belirgin bir avantajdır.

Dolayısıyla, en yüksek getiri potansiyeline sahip layer 2 kriptosunu arıyorsanız, daha küçük piyasa değerine sahip projelere göz atmak isteyebilirsiniz.

En İyi Ethereum Layer 2 Coin Nedir?

En iyi Ethereum layer 2 projeleri arasından hangisine yatırım yapacağınıza karar vermek zor olabilir. Ancak, dikkate almanız gereken başlıca noktaları aşağıda özetledik.

Piyasa değeri

Her varlık sınıfında olduğu gibi, piyasa değeri bir kriptonun potansiyelinde önemli bir rol oynar. Her projenin potansiyeli, piyasanın likiditesi ve projenin önemi ile belirlenir.

Bu nedenle, bir projenin önemini anlamak ve piyasa değeri ile karşılaştırmak önemlidir. Bu yaklaşım, hangi tokenlerin en iyi satın alma seçenekleri olduğunu belirlemenin harika bir yoludur.

Ağ Etkisi

Bir projenin önemini belirlemenin en iyi yolu, ağ etkisini anlamaktır. Bu, günlük aktif kullanıcı sayısı, günlük gelir, protokol sayısı (ve protokollerin başarısı) gibi faktörleri dikkate almayı içerir. Ayrıca, geliştirici sayısı ve zincirde kilitli toplam değer de önemlidir.

Bu alanlarda yüksek puan alan ancak nispeten düşük piyasa değerine sahip bir zincir, daha iyi yatırım olabilir.

Tokenomik

Tokenomikleri de dikkate almak önemlidir. Tokenin sağladığı işlevsellik seviyesi, dolaşımdaki arz ve hakediş planı gibi faktörler, bir projenin başarısında önemli rol oynar.

Teknoloji

Layer 2 projesinin arkasındaki teknolojiyi dikkate almak önemlidir. Bazı ölçekleme çözümleri, daha fazla potansiyele sahip çığır açan teknolojiler kullanır. Bazıları ise daha eski ve güvenli sistemler kullanır.

Her teknolojinin ayrıntılarını anlamak yüksek derecede teknik uzmanlık gerektirir. Ancak uzman görüşlerine bakmak ve potansiyel sistem açıklarını araştırmak, bir layer 2 projesine yatırım yapmadan önce faydalı olabilir.

Sonuç

Ethereum layer 2 çözümleri, bugün piyasadaki en yüksek potansiyele sahip kriptolardan bazılarıdır.

En iyi Ethereum layer 2 projeleri arasında, Arbitrum ve Polygon öne çıkmaktadır. Bu projeler, Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarını çözerek kullanıcılar ve geliştiriciler için daha verimli ve ekonomik bir ortam sunar.

Arbitrum, güçlü bir ağ etkisine sahiptir ve 546 dApp ile 120.000’den fazla günlük aktif kullanıcıya sahiptir. Piyasa değeri yaklaşık 3,27 milyar dolar olan Arbitrum, düşük maliyetli işlemler ve hızlı onay süreleri sunarak dikkat çekmektedir.

Polygon, daha yüksek bir piyasa değerine sahiptir. Geniş bir kullanıcı tabanı ve çeşitli dApp’ler ile ölçeklenebilirlik ve düşük işlem maliyetleri konusunda önemli avantajlar sunar. Özellikle DeFi ve NFT projelerinde geniş çapta benimsenmiş olup, sağlam bir ekosistem oluşturmuştur.

Her iki proje de, Ethereum’un sınırlamalarını aşmak için yenilikçi çözümler sunmakta ve yatırımcılara yüksek potansiyel vaat etmektedir. Arbitrum ve Polygon, Ethereum ekosisteminin büyümesini destekleyen projeler olarak öne çıkmaktadır. Bu projeler, kripto para piyasasında önemli bir rol oynamaktadır.

SSS

Layer 2 blok zincirleri nelerdir?

Birçok blok zinciri üzerinde çalışan sayısız layer 2 blok zinciri bulunmaktadır, bunlar arasında Ethereum ve Bitcoin de yer alır. Bu projeler, yüksek işlem kapasitesi, düşük gas ücretleri ve güçlü güvenlik özellikleri sunar. Kullanıcılar ve geliştiriciler için daha verimli bir blok zinciri ekosistemi sağlar.

Ayrıca, yenilikçi teknolojileri ve topluluk desteği ile kripto dünyasında önemli bir rol oynamaktadırlar.

Ethereum Layer 2 blok zincirleri nelerdir?

Ethereum layer 2 blok zincirleri, Ethereum’un ana ağındaki işlemleri daha verimli hale getirmek için tasarlanmış ölçekleme çözümleridir. Bu işlemler genellikle farklı bir zincirde gerçekleşir ve gruplar halinde Ethereum’da doğrulanır. Alternatif olarak, tamamen zincir dışı gerçekleşir ve sadece nihai sonuç Ethereum’da görülür.

En İyi Ethereum Layer 2 Projeleri – 2024 İncelemesi: Arbitrum, Polygon, Immutable X, dYdX, Loopring ve Shiba Inu’nun Shibarium’u öne çıkıyor. Bu projeler, Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarını çözerek, düşük maliyetli ve hızlı işlemler sunuyor. Ayrıca, yüksek getiri potansiyeli ve güçlü topluluk desteği ile dikkat çekiyor.

Yatırım yapılabilecek en iyi Ethereum Layer 2 kriptosu hangisidir?

Analizimize göre, en iyi layer 2 tokenleri arasında Arbitrum yatırım için en iyi seçenek. Ardından Polygon gelmektedir. Ancak, her yatırım risk taşır ve bir varlığı alıp almama kararı bireysel yatırımcının tercihidir.

Polkadot layer 2 blok zinciri midir?

Polkadot, “layer 0” blok zinciridir. Verilerin 100’e kadar entegre Layer 1 zinciri (parachains) arasında iletilmesini sağlar. Teknik farklılıklar olsa da, parachains diğer ağlardaki layer 2 zincirlerine benzer şekilde çalışır.

Referanslar

• L2Beat: Layer 2 Ekosisteminin Durumu
• L2fees.info: Layer 2 Ücretleri
• Arbitrum: Arbitrum ile Başlayın — Teknik Dokümantasyon
• CoinDesk: Polygon zkEVM Ana Ağ Beta Yayında; Ethereum’un Buterin’i İlk İşlemi Gönderiyor
• Polygon: Birleşik Blok Zincirler: Yeni Bir Tez
• Polygon: Polygon 2.0 Uygulaması Resmen Başladı, İlk PIP’ler (Polygon İyileştirme Önerileri) Yayınlandı
• Optimism: Optimism’e Hoş Geldiniz — Teknik Dokümantasyon
• Blast: Blast L2’nin Gücü, Blast Üzerinde, Karesiyle
• Coinrise: Ethereum L2 Blast, 500 Milyon Doların Üzerinde TVL (Toplam Kilitli Değer) ile Dönüm Noktasına Ulaştı
• Cryptopedia: Loopring (LRC): zk-Rollup’lar ile Merkeziyetsiz Borsaları Ölçeklendirme
• Eclipse Documentation: Eclipse Ana Ağı Nedir?
• Mantle: Mantle Ağı’nın Temel Özellikleri — Teknik Dokümantasyon
• Blockonomi: Immutable X: NFT’ler İçin İlk Ethereum Layer 2 Ölçekleme Çözümü
• Revelo Intel: dYdX – Proje Analizi dYdX Foundation: DYDX’nin Geleceğini Keşfetmek
• CoinDesk: Merkeziyetsiz Borsa dYdX, Cosmos Üzerinde Kamu Testnet’ini Başlattı
• Shiba Inu Ekosistemi: Shibarium Tanıtımı: Shiba Inu’nun Layer 2 Ağı

Yasal Uyarı: Kripto paralar yüksek riskli varlıklar sınıfındadır. Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır ve kesinlikle yatırım tavsiyesi değildir. Varlıklarınızı kaybedebilirsiniz.