BIS Kriptoparalarda Ne Yapmaya Çalışıyor?
Bank for International Settlements (BIS) klasik finans dünyasında hiyerarşinin en tepesinde kabul edilir. ‘Merkez bankalarının merkez bankası’ ünvanını taşır. Türkçe adı Uluslararası Ödemeler Bankası.
BIS, 1930 yılında İsviçre’nin Basel kentinde kuruldu. 1974’te ise G10 ülkeleri merkez bankaları BIS bünyesinde ‘Basel Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Komitesi’ni oluşturdu. Kısa adıyla Basel Komitesi bankaların uluslararası standartlarda çalışmalarını amaçlar. Üyeleri merkez bankaları ve bankacılık denetim otoritelerinden üst düzey yetkililerdir. Tüm dünyada bankaların özellikle finansal risklere karşı daha sağlam bir altyapı ile çalışmasını sağlamayı hedefler.
İşte bu Basel Komitesi, bankaların kriptovarlıklar ile ilişkilerinde bazı standartlar getirilmesi için birtakım önerilerde bulundu. Böylece hem BIS hem de Basel Komitesi kriptoparaları artık görmezden gelemediğini de itiraf etmiş oldu.
Herşeyden önce komite, kriptovarlıkları iki gruba ayırmayı önerdi. Buna göre:
1.Grup: Mevcut kurallar çerçevesinde değerlendirilmeye uygun olanlar. Yani bazı tokenize varlıklar ve stablecoin’ler.
2.Grup: Ek ve yüksek riskler barındırdığı için yeni bazı korumacı kurallara ihtiyaç duyanlar. Yani Bitcoin vb kriptoparalar.
Basel Komitesi bu temel ayrımı yaptıktan sonra özellikle Bitcoin vb varlıklarda pozisyon tutan bankaların risklere karşı yüksek oranda karşılık ayırmasını önerdi. Komite Bitcoin pozisyonu tutan bankaların neredeyse en az risk büyüklüğü kadar ek sermaye bulundurmasını teklif etti.
Bu öneriler kabul edilir ve tüm dünya bankaları için kural haline gelirse bankaların Bitcoin vb dalgalı fiyatlara sahip kriptovarlıklarda müşterileri için pozisyon tutmaları güçleşebilir. Her banka sözkonusu yüksek sermaye karşılıklarını bulamayabilir.
Komite tarafından 2008 Krizi sonrasında hazırlanan Basel III kuralları, bankaları Altın yükümlülükleri için de benzer bir düzenlemeye sürüklüyor. Eğer bu yıl kurallar devreye alınırsa özellikle Avrupa bankaları bundan sonra müşterilerine sattıkları kaydi Altını gerçek Altın olarak kasalarında bulundurmak zorunda olacak. Bazı çevreler bu kuralın ekstra talep oluşturacağı için Altın fiyatlarını yükseltmesini bekliyor. Ancak olayın öteki boyutuna baktığımızda bir çok banka bu yükümlülüğü karşılayamayacak ve müşterilerine Altın alım-satım hizmeti sunmayı bırakacak.
Yani BIS ve Basel Komitesi sınırlı üretime sahip Bitcoin ve Altın gibi parasal varlıklar söz konusu olduğunda bankaların neredeyse %100 finansal karşılık bulundurmalarını istiyor. Ancak aynı kuruluşların sınırısız üretilen dolar için istediği tek karşılık her ülkede geçerli olan sermaye yeterlilik oranı. Komite bunu %8 olarak uygulamak istiyor. Bir çok durumda bankalar bu %8’i bile çeşitli formüllerle %0 yapabilirler. Yani BIS sınırlı paralarda bankalardan %100 karşılık ayırmalarını isterken sınırsız dolarda bu karşılık en çok %10 ama fiilen %0 da mümkün!
Bir başka deyişle banka Altın ya da Bitcoin satmak isterse bunlar için %100 karşılık bulundurmak zorunda. Elinde karşılığı olmayan Altın ya da Bitcoin satamayacak. Ancak elinde olmayan dolarları varmış gibi müşterilerine satabiliyor. Harika sistem!
Oysa son 20 yılda
Altının getirisi 5 kat
Bitcoinin getirisi 14 milyon kat (12 yıl)
Doların getirisi ise eksi %55, yani zarar!
BIS ya da uluslararası mevcut kurulu düzen, ekonomik aktörlerin özellikle enflasyona karşı yoğun talebi nedeniyle, Altın ve Bitcoini görmezden gelemiyor. Ancak yeni düzenlemeler ile bunların bankalar üzerinden müşterilere ulaşmasını da adeta engellemeye çalışıyor.
BIS’in açıklamaları piyasada olumsuz algılanmadı. Altın için yapılan düzenleme bile hala itiraz konusu ve 13 yıldır devreye alınabilmiş değil. BIS’in Bitcoin vb kriptoparaları artık görmezden gelmeyip bir öneri paketi ile ele almış olması bile pozitif karşılandı. Bitcoin fiyatı arttı.
BIS ve saz arkadaşları ne yaparsa yapsın durum değişmez! Bizzat kendileri tarihte görülmemiş ölçüde sınırsız para basmaya devam ediyor. Bu durumda sınırlı parasal varlıklar Altın, Gümüş ve Bitcoin’in yükselişini durduramazlar!
