Bitcoin Altını Bitirecek mi?
2017 Yükseliş sezonunda aylar sonra bir gün Bitcoine türev işlemler geleceği açıklandı. Kriptopara camiası genel olarak bu haberi sevinçle karşıladı. Bitcoin ana akım finansa entegre oluyordu. Daha iyi ne olabilirdi ki?
Kriptoparalarla ilgilenenlerin çoğu o dönemde teknoloji meraklılarından oluşuyordu. Ama bu kesimin günümüz finansının nasıl işlediğine dair doğru bir bakış açısı ya da detaylı bilgisi yoktu.
Ben ise Twitterda ayrıntılı bir bilgi seli yapıp uyarmıştım: “Türevler Bitcoin’e karşı savaş anlamına gelir” demiştim. Ve tabi genelde olduğu gibi yine haklı çıktım. Türev işlemlerin başladığı gün Bitcoin yükseliş sezonu da sona erdi ve %80’den fazla kayıp oluşturacak acı bir düşüş sezonunun kapısı açıldı.
2020-21 Yükseliş sezonunda ise yine böyle temelsiz bir görüş popüler olmaya başladı:
“Bitcoin Altını bitirecek” ya da “Altından çıkan fonlar Bitcoin’e gidiyor”.
Bu tip görüşler ilk bakışta çok mantıklı gelir. Ama insanı en çok yanıltan da bu tip yeterli bilgi olmadan yapılan akıl yürütmelerdir.
Bitcoin kendine has özellikleri olan yeni bir tür ‘üretimi sınırlı parasal varlıktır. Altına göre bir çok avantajı olduğu gibi dezavantajları da vardır. Örneğin çok olağanüstü şartlarda, bazı bölgelerde internet ya da elektrik gibi temel hizmetlere uzun süre erişemeyebilirsiniz. Kamu düzeni ortadan kalkabilir. Bu durumda Bitcoin milyoneri bile olsanız sizi ancak altın gibi fiziksel paralar kurtarabilir.
Her zaman olağanüstü şartların oluşmasına da gerek yok. Dünyada bugün hala yüz milyonlarca insanın bırakın interneti ya da bilgisayarı, elektriğe erişimi bile yoktur. Uluslararası Enerji Ajansı IEA’in Ekim 2020 tarihli ‘Flagship Report’una göre 2019’da dünya çapında 770 milyon kişinin elektrik imkanı bulunmuyordu. Yine Bitcoin ve blockchain teknolojisi özellikle belirli yaş gruplarında anlaşılmaz kavramlar. Bu grupların geleneksel olarak tanıdıkları bildikleri ve güvendikleri sınırlı para olan altından vazgeçmeleri son derece zordur.
Dünya merkez bankaları deli gibi para basarken bunun sadece Bitcoine gideceğini zannetmek sosyoloji ve finans bilmemektir. Altın, Gümüş ve Bitcoin üretimleri sınırlı parasal varlıklardır. Sınırlı paralar birbirlerine rakip değildir. Altının fiyatı arttı diye Gümüş düşmez ya da Bitcoin fiyatı arttı diye Altın ve Gümüş düşmez. Tarihi verilerde açıkça görüleceği gibi Altın artarsa sonuçta Gümüş de onunla beraber artar. Hatta Gümüş daha hızlı yükselir. Binlerce yıldır Altın ve Gümüş birbirine rakip olmuyorsa sonradan geldiği halde temelde aynı özelliklere sahip olan Bitcoin bunlara neden rakip olsun.
Sınırlı paraların gerçek rakibi başta dolar olmak üzere sınırsız paralardır. Yani sadece iradeye dayalı istenildiği kadar çok üretilebilen fiat paralar. Altının en çok duyarlı olduğu gösterge ABD uzun vadeli gerçek faizleridir. Bir başka ifadeyle enflasyondan arındırılmış 10 yıllık dolar faizleri. Dolar faizi arttıkça altın ve gümüş düşer; faiz düştükçe altın ve gümüş artar.
Herhangi bir kavram, nesne ya da aracı hayatınızda kolaylık getiriyor diye beğenmek, sağda solda onun hakkında söylenen yanlış şeyleri düzeltmek doğaldır. Ama böyle bir araca adeta ‘tapmaya’ başlamak insanı yanlışlara götürür. Bitcoin maksimalistleri aracı amaç yapmış ve onu putlaştırmış görünüyorlar. Bunlara göre: “Her şeyin çaresi Bitcoin. Tüm finansal varlıklar Bitcoin tarafından yok edilecek. Tüm ekonomi Bitcoine biat edecek” vs vs…
Gerçek dünyada Bitcoin, fiat paraların yıkıcı etkilerine karşı koruma sağlayan çok faydalı bir finansal araçtır. Özellikle de Bitcoin döngülerini anlayanlar için. Döngüler geçmişte çalıştıkları gibi hareket ederse; evet Bitcoin 2021 yılında sahnede Altın ve Gümüşün önünde yer alacak. Ama yine geçmiş döngülere göre belki de 2022’de yine büyük düşüşlerinden birini yaşayacak.
Finans Devleri Henüz Bitcoin’i Anlayamadı
“Bitcoin Altını yok edecek” safsatasına sarılan bir diğer kesim de bildiğimiz klasik, merkezi finans çevreleri. Finans devleri Bitcoin’in ne olduğunu hala doğru dürüst anlayabilmiş değil. Ayrıca klasik finans kuruluşları, fiat paralara adeta bir uyuşturucu bağımlısı gibi sürekli ihtiyaç duyuyor. Bu nedenle zaten altına düşmanlar. Bu yüzden Bitcoinin aslında doların rezerv niteliğinin yerini almaya başladığını henüz tam göremiyorlar ya da görmek istemiyorlar.
Merkezi finanstan en komik açıklama da Çarşamba akşamı geldi. Yatırım bankası JP Morgan sanki daha 2-3 yıl önce Bitcoine ‘dolandırıcılık’ yaftasını yapıştırmaya kalkan kendisi değilmiş gibi bakın nasıl bir açıklama yapmış: “Altın, Bitcoin Nedeniyle Yıllarca Sürünecek!”
Güler misin ağlar mısın? Altın ve Gümüş fiyatlarını çeşitli manipülasyonlarla düşürmek suçlamasıyla kendisine karşı en çok dava açılan banka: JP Morgan. Sadece bu sene bu suçtan yaklaşık 1 milyar $ ceza alan: JP Morgan. 2011 yılında gerçek-fiziki gümüş varlığı sıfırken; son yıllarda tarihte bir özel kuruluşun biriktirdiği en büyük fiziki Gümüş varlığını toplayan da yine: JP Morgan.
Kişinin dediğine değil yaptığına bakılır. Bitcoin, Altın ve tabii Gümüş’ü yıllarca süründürecekse JP Morgan son aylarda fiyatı düşse bile neden hala cayır cayır fiziki gümüş topluyor. CME Raporlarına göre 25 Ağustos 2020’de fiziki Gümüş varlığı 166,13 milyon ons olan JP Morgan, 12 Kasım’a kadar 24,64 milyon ons daha Gümüş satın aldı! Dünya devi JP Morgan son haftaları da boş geçmedi ve 12 Kasım – 7 Aralık arasında da piyasadan 1,46 milyon ons Gümüş aldı. Böylece banka toplam fiziki Gümüş varlığını yeni bir tarihi rekor olan 192,23 milyon onsa yükseltti!
Bitcoin Altını bitirecek demek son derece yüzeysel bir değerlendirmedir. Ciddiye alınacak tarafı yoktur…
