Enflasyonun Konuşulmayan Nedeni

Erkan Öz
| 2 min read
Kaynak: pixabay

Ocak ayı enflasyonu açıklandı. Yıllık enflasyon TÜİK’e göre %49, İTO’ya göre %51 ve ENAG’a göre %115 oldu!

Bazı ekonomistler bu rakamlara bakarak “faiz sebep, enflasyon sonuçtur teorisi de çökmüştür’ dedi. Çünkü faizler düşürülürken enflasyon patlama yaptı. Son 5 ayda faiz % 19’dan %14’e indirilirken “resmi” enflasyon %20’den %50’e fırladı. Gayet yerinde bir tespit.

İlginç olan ise hem iktidar hem muhalefet tarafında enflasyon ve faiz arasındaki ilişki bu kadar çok konuşulurken, enflasyon ve para basma arasındaki ilişkinin hiç konuşulmaması.

Aşağıdaki grafikte TCMB’nin yayınladığı M1 para arzı grafiğini görüyorsunuz. Bu merkez bankasının ürettiği paraya en yakın veridir. M1 Kredi üretimine de temel oluşturur.

Grafiğe göre 2008 Krizi’nden Aralık 2021’e kadar Türkiye’nin bastığı merkez bankası parası 78 milyar TL’den tam 1930 milyar TL’ye adeta roketledi! Yani yaklaşık 25 kat yükseldi.

TCMB Analitik Bilanço sayfasında yer alan verilere göre ise basılan para 1 Şubat 2021’den 1 Şubat 2022’ye kadar geçen 1 yılda, 829 milyar TL’den 1743 milyar TL’ye çıktı. Bir başka deyişle %110 arttı.

Para arzı %110 genişlerken ENAG’ın hesapladığı (gerçek) enflasyon da %115 olmuş. Yani neredeyse bire bir ilişki var. 

Ve buna rağmen hala ülkenin iktidarı savunan (ki pek kalmadı) ya da muhalif iktisatçılarından ya da siyasetçilerinden hadi olmadı trollerinden bir tanesi bile bu ilişkiye bakmıyor, bu kadar net tabloyu görmüyor.

Klasik iktisat çerçevesinin dışına çıkamadıkça sorunları doğru tespit edemeyeceğimizi; doğru belirleyemediğimiz sorunları da elbette çözemeyeceğimizi herhalde bundan daha açık hiçbir şey anlatamazdı.

Klasik iktisadın fiat para, para arzı, faiz vs döngüsü dışına çıkılıp 2016-17’de blockchain ve kriptovarlıklar dünyasına biraz bile giriş yapılsaydı zaten bugün dolar, enflasyon vb dertlerimiz de olmazdı…

____
İş birliği bağlantılarımızı takip edin:

Yeni nesil ticaret platformu PrimeXBT ile kripto satın alın

Kripto paralarınızı Ledger ve Trezor gibi cüzdanlarla güvenle saklayın

NordVPN ile kripto işlemlerinizi anonim hale getirin

 

Son dakika haber ve gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter, Facebook ve Telegram‘dan takip edin!