Fed Başkanı CBDC Yarışında ABD’nin ‘İlk Hamle Avantajının’ Çin’den Daha Güçlü Olduğunu İddia Ediyor

Tim Alper
| 3 min read

ABD Merkez Bankası (Fed) başkanı Jerome Powell, ABD’nin bir merkez bankası dijital para birimi (CDBC) ihraç etmek için acele etmediğini belirterek, diğer ülkeler dijital para birimleri konusunda hangi politikalara sahip olursa olsun, doların fiili dünya rezerv para birimi olarak statüsünün ABD’ye “ilk hamle avantajı” sağlayacağını öne sürüyor. Ve bir araştırmacı bu yaklaşıma katılıyor gibi görünüyor.

Fed Başkanı Jerome Powell. Kaynak: video ekran görüntüsü, Youtube, NBC News

Yahoo Finance web seminerinde Powell şunları söyledi:

“Dünyanın rezerv para birimi olduğumuz için, CBDC ihracını doğru yapmamız gerektiğini düşünüyoruz. İlk olma arzusu ya da ihtiyacı hissetmiyoruz.”

Ayrıca, CBDC’ler söz konusu olduğunda “faydaların” yanı sıra “çözülmemiş sorular ve potansiyel maliyetler” de olduğunu iddia etti ve Fed’in, paydaşların gerçekten dijital dolara ihtiyaç duyup duymadığını ölçmek ve “sektöre nasıl yardımcı olacağını” anlamak için finans sektörüne bir “destek programı” başlatmayı planladığını belirtti.

Powell, önceki iddialarını yineledi: “Bunu hızlı yapmaktan ziyade doğru yapmaya kararlıyız ve bu biraz zaman alacak – aylar yerine yıllarla ölçülür.” 

Ancak Powell, kripto ve diğer dijital varlıkların artan popülaritesinin Fed’i zorlayabileceğini ima ediyor gibi görünüyordu:

“Bir CBDC ihracı mümkün olduğundan ve özel sektör bunu halihazırda yapıyor olduğundan, bunun çok, çok ciddiye almamız gereken bir şey olduğunu düşünüyorum.”

Powell’ın yorumları, geçen yılın sonlarında Avrupa Merkez Bankası‘ndaki (ECB) ekonomistlerin, CBDC ihraç etme yarışında geride kalan ülkelerin orta vadede bir bedel ödemek zorunda kalabileceklerini ileri süren çıkarımlarına ters düşüyor gibi görünüyor ve komşu veya rakip devletlerin kendilerini CBDC ihracı konusunda yenmelerinin sonucunda kendi para politikalarının kontrolünü bile kaybedebilirler. 

Ekonomistler, CBDC’nin erken piyasaya sürülmelerinin “ihraççısına önemli bir ilk hamle avantajı” sağlayacağı konusunda uyardı. 

Bu arada, Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü araştırma görevlisi Martin Chorzempa yakın tarihli bir makalesinde şunları yazdı:

“Çin gibi gelişmekte olan pazarların, CBDC ihraç etme riskine değecek faydaları algılama olasılığı daha yüksekken, ABD gibi yüksek gelirli ekonomiler potansiyel aksaklıkları en aza indiren daha kademeli bir yaklaşım benimsiyor.”

Çin, kendi dijital yuan projesinin ileri aşamalarında.

Chorzempa, “Fed, büyük olasılıkla birkaç yıl içinde bir CBDC pilot uygulaması veya ihracı riskinin, diğer ülkelerdeki birikmiş deneyimlerden öğrenme yeteneği nedeniyle önemli ölçüde daha düşük olacağı sonucuna varmıştır. Ancak o zaman uzmanlar ve genel halk, CBDC’lerin finansal katılımı ne ölçüde ilerleteceğini, siber tehdit riskiyle başa çıkabilecek güvenlik özelliklerinin nasıl dahil edileceğini, finansal krizlerde aracının ortadan kaldırılması veya bankalardan kaçışın önlenip önlenemeyeceğini, ödünleşimi ve diğer hususları bilecek” diyerek, bu stratejinin bir dezavantajının, Fed’in Çin’in şu anda kazandığı pratikte “uygulayarak öğrenme” bilgisinin bir kısmını elde edememesi olduğunu da sözlerine ekledi.

Bununla birlikte araştırma görevlisi, dikkatlice planlanmış bir stratejinin bir parçası olarak, Fed’in büyük olasılıkla dijital dolar ihracını kasıtlı olarak yavaşlattığını belirterek ekledi:

 

“Bu hareket tarzı, Çin merkez bankasının ilk hamle avantajı elde etme riskini beraberinde getiriyor, ancak burada analiz, teknolojinin hızının ve pazar gelişiminin ağ etkilerinin hızlı gelişimini kolaylaştıracak bir ekosistemin olmaması nedeniyle kısa vadede ilk hamle avantajını sürdürmeyi zorlaştıracağını gösteriyor.”

 

____
Daha fazlası için: 
CBDC’lerde 2021 Trendleri: Daha Fazla Pilot Test, Belki Birkaç Lansman Ancak Perakendeler İçin Değil