İşte Bilmeniz Gereken 7 DeFi Riski!

Ruholamin Haqshanas
| 5 min read
Kaynak: AdobeStock / Eigens

 

Tüm finansal sektörlerde riskler bulunuyor ve merkezi olmayan finans (DeFi) istisna değil.

Geleneksel finanstaki (TradFi) en yaygın finansal riskler arasında kredi riski, likidite riski, varlık destekli riskler, yabancı yatırım riskleri, öz kaynak riski ve para birimi riski.

Bu risklerden bazıları DeFi’de mevcut olsa da sektörün büyük ölçüde kendi riskleri bulunuyor ve dijital varlık yatırım şirketi CoinShares‘in son raporunda bu risklerin yedi tanesinden bahsedildi.

Volatilite

Öncelikle, kripto son derece volatildir ve kullanıcıların teminatlarını veya merkezi olmayan bir uygulamanın (dapp) hazinesinin değerini değerlendirirken bunu göz önünde bulundurmaları gerekiyor. Bu, aşırı teminatlandırmanın neden DeFi’de normal bir şey olduğunu açıklıyor.

Bu ayrıca neden DeFi protokolü Compound Treasury‘nin kredi derecelendirme kurumu S&P Global Ratings‘ten B- kredi skor aldığını açıklıyor. Kurum, bu kararın nedeni olaran stablecoin’ler için belirsiz düzenleyici rejim, stablecoin-fiat dönüştürülebilirlik riskleri, Hazine’nin sınırlı sermaye tabanı ve yıllık %4 getiri yükümlülüğünden bahsetti.

Akıllı sözleşme hataları

Bir akıllı sözleşme, önceden belirlenmiş hüküm ve koşullara sahip kendi kendini yürüten bir sözleşmedir. Bir programı tam olarak yazıldığı gibi çalıştırır fakat bu onun güvenliğini garanti etmez. Blok zinciri değiştirilemediği için akıllı sözleşmelerdeki hatalar kolayca düzeltilemez.

Raporda, “İnsanlar kusursuz olmadığı sürece yazdıkları kodlar da kusursuz olmaz” denilerek yeni dapp’lerle ilgili daha büyük riskler olduğu kaydedildi.

Ponzinomics (ponzi ekonomisi) potansiyeli

Şimdilik DeFi tokenlerinin büyük çoğunluğu oylama gücü dışında gerçek bir değer artışı mekanizması sunmuyor. Raporda bunun DeFi ile ilgili üçüncü risk olabileceğine dikkat çekilerek bunun protokolleri kullanıcıları çekmek ve tokenlerinin fiyatını geçici olarak artırmak için daha fazla ponzi ekonomisi tercih etmeye itebileceği söylendi.

Kar amacı güdenler

DeFi ile ilgili dördüncü risk, likidite çekmek için kullanılan kısa vadeli teşvik programlarından yararlandıktan sonra projeden ayrılan kara amacı güden likidite sağlayıcılarıdır. Belirli token ekonomileri daha sağlam likiditeye erişim sağlamaya yardım edebilirken, daha fazla deneyim ve kullanıcıların daha fazla dikkatli olması gerekiyor.

Sabit değerin kaybedilmesi

Algoritmik başarısızlıklar ya da stablecoin’lerin rezerv varlıklarına olan güvenin kaybedilmesi nedeniyle sabit değerin kaybedilmesi de sistemik bir risk teşkil edebilir. Aslında Iron Finance, Empty Set Dollar, Dynamic Set Dollar, Basis Cash ve elbette TerraUSD‘nin de kanıtlandığı gibi algoritmik stablecoin’lerin amaçlanan sabit değerlerini kaybettiği çeşitli örnekler var.

Yönetim tehlikeleri

Bir başka DeFi riski yönetimdir.

Raporda, “Yönetim özellikle merkeziyetsiz bir ortamda kolay bir şey değil.”

Yazarlar, “1 token 1 oy” sisteminin aslında seçmen ilgisizliğine ve daha yüksek plütokrasi ihtimaline yol açtığını söyledi. İleriye dönük olmayan yönetim, serveti kontrol sahibi olanlara sürdürülemez bir şekilde dağıtan token ekonomilerine de yol açabilir” dedi.

Düzenlemelerdeki belirsizlik

CoinShares, DeFi’yi tehdit eden düzenleme belirsizliğine dikkat çekti. Çin ve Mısır gibi bazı ülkeler yasak getirerek kripto konusunda katı tutum sergilediler. Bu arada diğerleri fonlama ya da airdrop’lara katılımı engellediler.

TVL’de büyük düşüşlere yol açan ayı piyasası

Bu arada raporda 2022’nin şimdiye kadar DeFi ve kripto için olumsuz bir yıl olduğu kaydedildi. Sadece son çeyrekte DeFi’deki Kilitli Toplam Değer (TVL) %70 düşüşle 70 milyar dolara ulaştı fakat bunun nedeni büyük ölçüde token fiyatlarındaki sert düşüştür. Raporda, TVL’nin çeyreğin başlangıcından bu yana kısmen yatay seyrettiği ve tüm zamanların en yüksek seviyelerine yakın kaldığı söylendi. 

Kaynak: CoinShares

Dahası, ortalama bir “blue-chip” DeFi tokeni şu anda Mayıs ayına kıyasla %90 düşmüş durumda ve bazıları daha da fazla düşüş yaşadı.

DeFi Llama’ya göre TVL şu anda 73.76 milyar dolarda duruyor.

2022’nin 2. çeyreğinde kullanıcıları ortalama 84.000 artan Solana (SOL) hariç CoinShares tarafından gözlemlenen büyük blok zincirlerindeki eşsiz adreslerin ortalama sayısı düştü.

Kaynak: CoinShares

CoinShares, “Doksan günlük süreçte kullanıcı sayısında görülen düşüşe rağmen günlük aktif adresler yıllık bazda arttı” dedi.

Günlük aktif cüzdanların yıllık değişimine bakıldığında en büyük artışı %500’den fazla artışla (250.000 kullanıcı katıldı) Polygon (MATIC) gösterirken, Ethereum (ETH)‘un kullanıcı sayısındaki düşüşü önde gelen akıllı sözleşmeler arasındaki artan rekabetten kaynaklanabilir.

Kaynak: CoinShares

____

İlginizi çekebilir: 
– 2022’nin İkinci Çeyreğinde DeFi Projelerinden 670 Milyon Dolar Çalındı
Compound Kurucusu Kripto Şirketlerinin Karşılaştığı Sorunlar Hakkında Konuştu
Aave’den Stablecoin Duyurusu!
____
İş birliği bağlantılarımızı takip edin:

Yeni nesil ticaret platformu PrimeXBT ile kripto satın alın

Kripto paralarınızı Ledger ve Trezor gibi cüzdanlarla güvenle saklayın

NordVPN ile kripto işlemlerinizi anonim hale getirin

 

Son dakika haber ve gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter, Facebook, Instagram ve Telegram‘dan takip edin!