Karşınızda: Worldcoin!

Erkan Öz
| 4 min read

Birkaç gündür dünya medyasında Worldcoin haberleri dolaşıyor. Bu yepyeni projenin amacı yeryüzünde yaşayan tüm insanlara bir kriptopara olan Worldcoin’den dağıtmak. Yani hedef tüm dünyada yaklaşık 8 milyar insana coin vermek.

Projede arz sınırlı. Sadece 10 milyar Worldcoin var. Bunun %80’i kullanıcılara dağıtılacak. Tam da 8 milyar coin. Böylece teoride yeryüzünde bulunan her insana bir Worldcoin düşüyor.

Ancak bir çok projede görüldüğü gibi Worldcoin öyle havadan airdrop şeklinde, karşılıksız dağıtılmayacak. Bedava Worldcoin almak istiyorsanız göz iris taraması yaptırmak zorundasınız. Worldcoin’in sahiplerine biometrik kimlik bilginizi vereceksiniz.

Worldcoin yöneticileri tarama yapmak için basketbol topu şeklinde ve büyüklüğünde Orb isimli bir cihaz geliştirmiş. Sokaklarda bu cihazla dolaşıp tarama yaptırmayı kabul eden her kişiye Worldcoin dağıtmayı planlamışlar.

Peki kim bu Worldcoin’in sahipleri? Ön planda 3 kurucudan biri olan Sam Altman var. Altman Y-Combinator’un eski başkanı. Y-Combinator ise adeta bir start-up geliştirme platformu. Buradan çıkan şirketler arasında kimler yok ki: Airbnb, DoorDash, Coinbase, Dropbox, Twitch, Reddit ve daha niceleri. Bu şirketlerin değeri sonradan 300 milyar $’ı aşmış. Altman’ın dışında fizikçi Alex Blania ve finansçı Max Novendstern de Worldcoin’in kurucuları.

Kurucular dışında Worldcoin’e yatırım yapan şirketler ve melek yatırımcılar da ilginç: Andreesen Horowitz, Coinbase Ventures, CoinFund, LinkedIn kurucularından Reid Hoffman ve kriptopara borsası FTX’in kurucusu Sam Bankman-Fried. Bu isimler şimdiden 25 milyon $’lık Worldcoin satın almış. Coinlerin 1 milyar tanesi kurucular ve takıma, kalan 1 milyar adedi de işte bu yatırımcılara ayrılmış.

Evet arkadaşlar karşımızda tam bir merkeziyetçi Silikon Vadisi kriptopara projesi var. Aslında Worldcoin, Ethereum üzerinde bir ERC20 token olarak çalışacak fakat sorun coinin çalıştığı yerde değil kimlik bilgilerinin toplandığı alanda.

Sam Altman göz iris taraması yapıldıktan sonra elde edilen verinin bir özel koda dönüştürleceğine ve taramanın silineceğine dair söz veriyor. İşte Altman’a güvenmek zorunda olduğumuz bu noktada merkeziyetçilik de başlamış oluyor. Bu projenin amacı tüm dünyaya kripto paraları yaymak olarak ifade edilmiş. Ancak bir ilkokul çocuğu bile Worldcoin’in asıl amacının mümkün olduğunca çok insanın biyometrik kimlik bilgilerini toplamak olduğunu anlar.

Kimlik bilgileri toplanıp kaydedildikten sonra kim bilir hangi şirketlere, siyasi organizasyonlara, gizli servislere ya da devletlere satılacak. Elbette proje yöneticileri bunu kabul etmeyecek ancak Facebook vs deneyimlerden bildiğimiz gibi çok büyük ihtimalle sonunda o veriler bir şekilde satılacak.

Bu tarz bir projeyi blokchain ya da kriptoparalar camiasını hiç bilmeyen insanlara belki satabilirsiniz. Kriptovarlıkları bilenler bazen herhangi bir kimlik bilgisi bile paylaşmadan sadece bir elektronik cüzdan açarak airdrop ile zaten bir dolu coine bedava sahip olabiliyor. Üstelik bu airdrop coinlerin bazıları inanılmaz değerlere ulaşıyor.

Şimdi bu tip olanaklara hiçbir karşılık olmadan zaten ulaşmış insanlar coin almak için sokakta göz taraması yaptırır mı? Evet bilgili olanların çoğu yaptırmaz. Belki de Worldcoin konuyu bilmeyenleri hedefliyordur.

Henüz göz taraması yaptıranların ne kadar coin alacağı da belli değil. 20 ila 100 dolar değerinde coin vereceğiz demişler. Kaç adet Worldcoin dağıtacaklarını değil kaç dolar dağıtacaklarını düşünmeleri bile aslında çaktırmadan kimlik bilgilerini satın almayı düşündüklerini ortaya koyuyor.

Evet sosyal medya devleri zaten kimlik bilgilerimizi her açıdan topluyor. Ama bunu eğlendirici biçimlerde yapıyorlar. Bazen yüz taraması gibi güvenlik kılıfına sokuyorlar. Coin almak için sokakta göz taraması yaptırmak her şeyden öte ‘ezik’ duruyor.

Bu yapısı ile Worldcoin ancak Facebook’un kriptopara projesine rakip olur. Konuyu hiç bilmeyen ama elinde cep telefonu olan milyarlarca insanı hedefler. Kurucuların iddiasına göre şimdiden 100.000 insanın göz taraması yapılmış. Elbette bu projeye de düşecek çok insan olacaktır. Ancak sonuç itibari ile Worldcoin insanlarla pandemi ortamında fiziksel temas, göz taraması vs gibi kullanıcıya büyük zorluklar vaad eden dezavantajlara sahip.

Worldcoin borsalarda vs şu an satılmıyor. World Token isimli ilgisi olmayan başka bir proje var. İkisini karıştırmayınız.

Bu arada merkeziyetçi ve yağmacı kafası nedeniyle artık kendi ismiyle ortada dolaşamayan Facebook, hatırlarsınız kriptopara projesinin adını değiştirmek zorunda kalmıştı. O yetmemiş şimdi kendi adını da değiştiriyormuş. Verge olacakmış yeni isimleri. Ne kadar da yaratıcı!

İsimleri değil bu merkeziyetçi ve insanları enayi yerine koyan kafayı değiştirin…

____
İş birliği bağlantılarımızı takip edin:

Yeni nesil ticaret platformu PrimeXBT ile kripto satın alın

Kripto paralarınızı Ledger ve Trezor gibi cüzdanlarla güvenle saklayın

NordVPN ile kripto işlemlerinizi anonim hale getirin

 

Son dakika haber ve gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter, Facebook ve Telegram‘dan takip edin!