EIP 1559 ile Ethereum’u Neler Bekliyor?

Simon Chandler
| 6 min read

EIP 1559 daha fazla gas ücretinin yakılmasıyla sonuçlanacak. 
ETH, bir değer deposu olarak BTC’ye rakip olabilir, ancak bu bir dizi faktöre bağlıdır. 
Ethereum DeFi, akıllı sözleşmeler ve “benzerleri” için ana platform olarak statüsünü korumalıdır.

Kaynak: Adobe/H_Ko

Ethereum (ETH) değişiyor. Sadece kademeli bir proof-of-stake (PoS) konsensüs mekanizmasına geçiş sürecini üstlenmekle kalmayıp, aynı zamanda Ethereum İyileştirme Önerisi (EIP) 1559 aracılığıyla para sistemini önemli ölçüde yenilemesine yalnızca birkaç ay kaldı.

EIP-1559, Ethereum gas ücretlerini iki bölüme ayırmayı öneriyor: işlemin göndericisi tarafından belirlenebilen bir bahşiş ve daha sonra yakılan taban ücret. Bazıları taban ücretin yakılmasının Ethereum’u deflasyonist bir kripto varlığa dönüştürebileceğini iddia ederken, ETH topluluğuna göre de bu Ethereum’u Bitcoin’e karşı ciddi bir değer deposu rakibi haline getirecek.

Cryptonews.com ile konuşan sektör oyuncularına göre, bu değişim kısa bir sürede gerçekleşmeyebilirken, EIP-1559’un deflasyonist yönü gerçekten devreye girmeden önce Ethereum’un PoS’a geçmesi gerekiyor. Bazı analistler de Ethereum’un trafik seviyesine ulaşabileceğini, böylece token yakımlarının eflasyonu aşabileceğini düşünüyor.

‘Zaman gösterecek’

Geliştirici Ryan Berckmans, EIP-1559’un gas ücretlerinin çoğunun imha edilmesine yol açacağını, ancak etkisinin büyük olasılıkla anlık olmayacağını açıkladı.

Cryptonews.com’a konuşan Berckmans, “EIP-1559’un ücretlerin yaklaşık %70’ini yakması bekleniyor, bu deflasyonist baskıdır. Bununla birlikte, EIP-1559 14 Temmuz’da piyasaya sürüldüğünde, ETH birdenbire deflasyonist olmayacak çünkü Ethereum bu yıl proof-of-stake’e geçene kadar proof-of-work madenciliği net enflasyon üretmeye devam edecek” dedi.

Bununla birlikte, Ethereum 2.0 nihayet piyasaya sürüldüğünde enflasyon muhtemelen negatife dönecek.

Berckmans, “PoS’a geçtikten sonra ETH’nin deflasyonist olması bekleniyor çünkü EIP-1559 tarafından yakılması beklenen ETH miktarı, PoS’dan beklenen %1’den az enflasyonu büyük ölçüde aşıyor” diye ekledi.

Bazılarının Ethereum’un PoS’tan önce bile deflasyonist hale gelebileceğini, bazılarının da yakılmış ETH’nin yeni üretilen ETH’yi (blok ödülleri yoluyla) geçmeyeceğini iddia etmesiyle herkes bu tahmine katılmıyor.

Blockchain şirketi ConSensys‘ten Lex Sokolin, “EIP-1559’un deflasyonist etkileri hemen fark edilecek ve Ethereum tamamen proof-of-stake’e geçtiğinde daha da yaygınlaşacaktır” dedi.

Ne kadar çok işlem olursa, taban ücretin yakılmasının o kadar deflasyonist olacağını da sözlerine ekledi. Öte yandan eToro analisti Simon Peters, ücret yakımının sürekli olarak enflasyondan ağır basacağına inanmıyor.

Peters, “Bence bu pek olası değil. Mevcut Ethereum blok zincirini ölçeklendirmeye ve ağdaki tıkanıklığı hafifletmeye yardımcı olmak için geliştirilmekte olan rollup’lar gibi Katman 2 çözümleri olduğu gön önünde bulundurulduğunda, tıkanıklığın deflasyonist hale geleceği bir noktaya ulaşacağını tahmin etmiyorum. Ancak bunu yalnızca zaman gösterecek” dedi.

İzlenmesi gereken bir trend

Ethereum 2.0 ve PoS’a geçiş ile tablo daha da karmaşık hale geliyor. Çünkü madencilikten kurtulmanın yanı sıra, PoS da Ethereum 2.0’ın staking sözleşmesinde önemli miktarda ETH’nin kilitlenmesine neden olacak.

Simon Peters, “Kasım 2020’de mevduat sözleşmesinin başlangıcından bu yana yaklaşık 4.4 milyon ethereum kilitlendi ve bu, son 12 ayda ortaya çıkan toplam miktardan çok uzak değil. Bununla birlikte, bu staking tutarı sürenin yarısında gerçekleşti ve daha fazla borsa ve cüzdanın Ethereum 2.0’da staking’i desteklemeye başlamasıyla hız kazanabilir, bu yüzden kesinlikle izlenmesi gereken bir trend” dedi.

Yazı kaleme alınırken stake edilen ETH miktarı aslında 4.6 milyona yükseldi ve geçiş gerçekleştiğinde daha da artabilir. Buna kısmen doğrulayıcıların ETH stake etmeye önemli ölçüde ilgi göstermesi katkı sağlamış olabilir.

Ryan Berckmans, “Doğrulayıcı APR bugün %7.4 ve birleşme günü +%20’ye yükselmesi bekleniyor. Tabii ki %20, doğrulayıcılar için son derece önemli ve sonuç, doğrulayıcılar arasında çarpıcı bir şekilde artan katılım düzeyi olacak ve bu da ETH’ye olan talebi daha da artıracak” dedi.

Şu anda doğrulayıcı olmak için 32 ETH (şu anda neredeyse 86.530 dolar) gerekiyor.

Ayrıca proof-of-work madenciliği olmadan doğrulayıcıların karşılaması gereken daha az maliyet olacaktır.

Berkmans, “Arz açısından madencilerin donanım ve enerji harcamalarını karşılamak için çok miktarda ETH satması gerekiyor ve bu da dolaşımdaki arzı artırıyor. Proof-of-stake’e geçtikten sonra, doğrulayıcıların herhangi bir ETH satması gerekmiyor çünkü doğrulayıcıların çalıştırılması o kadar ucuz ki etkileyici bir şekilde ücretsizler” diye ekledi.

Bir başka deyişle, EIP-1559 ve PoS’a geçtikten sonra “arz sıkıntısı” yaşanacaktır, çünkü doğrulayıcılar daha az ETH satacak ve sahipleri daha fazla stake edecekler.

Ethereum vs. Bitcoin

Kriptodaki ebedi soru neredeyse her zaman Ethereum’un Bitcoin (BTC)‘den ‘daha iyi’ olup olmadığı (ve bunun tersi) olmuştur ve beklendiği üzere Ethereum topluluğu EIP-1559 ve PoS’un Ethereum’a ayrı bir avantaj sağlayacağını söylüyor.

Berkmans, “ETH’nin önümüzdeki birkaç yıl içinde BTC’yi geride bırakmasının %100 garanti olduğunu düşünüyorum ve önümüzdeki 6 ila 18 ay içinde BTC’yi geçmesi muhtemel. Bitcoin’in maliyet sorunu nedeniyle BTC’nin trilyon dolarlık bir değerlemeyi sürdürmek için mücadele edeceğini anlamak önemlidir” dedi.

Daha tarafsız bir gözlemci olarak Simon Peters, Ethereum’un gelecekte bir değer deposu olarak Bitcoin’e kesinlikle rakip olabileceğini, ancak bunun birtakım faktörlere bağlı olduğunu söyledi.

Peters, “Ethereum’un sabit bir arzı olmasa da, ethereum tutan yatırımcıların genellikle işlemler ve akıllı sözleşme işlemleri için bir gereklilik olduğu için ethereum’u kilitlemesi ve stake etmesi gibi onu Bitcoin’den daha deflasyonist kılan tartışmasız daha fazla faktör var. Bu nedenle, daha az tokenin dolaşımda olması, ancak talebin devam etmesi ve dolayısıyla fiyatının artması mümkün” dedi.

Bununla birlikte bazılarının iddia ettiği üzere, deflasyonist argümanın kusuru herkesin “arzı yılda %5 azalan ve tek bir ihraççı tarafından Google e-tablosunda kontrol edilen yeni bir dijital para birimi yaratabilmesidir” ve ETH’nin para politikasının bir kez daha değişmesi, politikanın gelecekte değişmeyeceğine yönelik inancı zayıflattı.

Peters, her ne olursa olsun merkezi olmayan finans (DeFi), akıllı sözleşmeler ve benzerleri için ana platform statüsünü korumayı başarması ve aynı zamanda rakip platformların pazar payını almasını engellemesi durumunda, Ethereum’un “daha da büyüme potansiyeli” olduğunu söyledi.

Bitcoin’e rakip olup olmayacağına ya da onu geçip geçmeyeceğine bakılmaksızın, daha fazla büyüme potansiyeli nihayetinde Lex Sokolin’in yaklaşan değişikliklerden çıkardığı birincil mesajdır.

Sokolin, “Ethereum’a çoklu yazılım geliştirmeleri yoluyla daha fazla hesaplama gücü ve işlem hacmi vermek, daha fazla geliştiriciyi, uygulamayı ve kuruluşu çekecektir. Bu daha iyi yazılıma, daha büyük ekonomilere ve daha fazla kullanıma yol açacaktır” diyerek sözlerini tamamladı.

____

Daha fazlası için: 
Ethereum Madencilerinin ‘Güç Gösterisi’ Başarısız Oldu
Analist: EIP-1559 Ethereum İşlem Ücretlerini Düşürmeyecek

Arthur Hayes, Ethereum’un Bitcoin’i Geçme Olasılığını Değerlendirdi
Bitcoin Üzerindeki DeFi, Ethereum’un Gölgesinde Büyüyecek