Koronavirüs: Blockhain, AI ve 3D Baskı Tedarik Krizini Nasıl Çözer

Birkaç hafta önce bilim kurgu gibi görünen şeyler artık oldukça gerçek. Outbreak, Contagion ve Virus her gün daha fazla belgesel gibi görünüyor. Biz Covid-19 ile savaşırken, bozulacak en büyük şey tedarik zincileri.

İşleyişteki bu bozulma hızlı olduğu kadar yıkıcı da oldu. Bazı ürünlerde benzeri görülmemiş bir talep var (el dezenfektanı hiç bu kadar popüler olmamıştı), tıpkı diğer ürünlerin üretiminin parça eksikliğinden dolayı durma noktasına gelmesi gibi

Araştırmamız bir krizde tedarik zincirlerinin yönetimi ve yapay zeka, 3D baskı ve blockchain gibi teknolojilerin kullanımıyla ilgili. Kısa bir süre önce bilim kurgu gibi görünen bu teknoojiler, dünyanın bir krizi atlatmasına ve bir sonrakine daha iyi hazırlanmasına yardımcı olabilir.

Arz ve Talep

Bu teknolojilerin çözebileceği bir dizi sorun var. Bunlardan biri, insanların daha öne benzeri görülmemiş olaylara nasıl tepki verdiğidir. Örneğin, el dezenfektanlarına olan talepteki beklenmeyen artış, Fransa’daki parfüm fabrikalarının, arzı artırmak amacıyla hastaneler için el jeli üretimine geçmesine neden oldu.

Karar vericiler talebin nerede, ne zaman geleceğini ve miktarının ne olacağını tahmin etmekte zorlanıyorlar. Bu noktada yapay zeka, kalıpları belirleyerek bundan sonra ne olacağını tahmin edebilir. Yapay zeka, çeşitli kaynaklardan veri yakalayıp bir araya getirerek, karar vericilerin bilgi yüklemesi ile başa çıkmasına yardımcı olur. Bu teknikler, testlerin sınırlı olduğu durumda bile Şikago’daki yüksek riskli hastaların belirlenmesine yardımcı oluyor.

Diğer bir zorluk ise, tedarik zincirleri beklenmedik kesintilerden etkilenen bir kaynağa bağlı olduğunda arzın sürdürülmesidir. İtalya’nın pandemi ile savaşı doğal olarak makarna tedariğinin başka yerlerde kesintiye uğradığı anlamına geliyor. Bu noktada da 3D baskı devreye giriyor. 3D baskı işleri doğrudan dijital dosyalardan katman katman yapmayı içeriyor. Tek bir ürün üretmek pahalıya mal olabilir, ancak 3D baskı, makarna için bile üretimi daha hızlı ve değişen talebe daha duyarlı hale getirebilir.

Örneğin, araba fabrikaları 3D baskıdan yararlanırsa, İngiltere hükümetinin de önerdiği gibi, hastaneler için vantilatör yapmaya hızlı bir şekilde daha uygun hale gelirler.

Bununla birlikte, bu özel ve son derece teknik ürünler için güvenilir tasarımlara ve parça listelerine erişebileceklerini var sayıyor. Bu amaçla, açık kaynaklı vantilatör oluşturma çabaları devam ediyor. Güvenlik testi ve sertifika hayati önem taşıyacaktır ya da bu iyi niyetli çabalar yarardan ziyade zarar verebilir.

Blockchain doğrulama

Bu kriz sırasında, sahte ürünler ve tıbbi ekipman zaten bir sorun haline geldi. Bu nedenle, ürünlerin gerçekliğinden emin olmak için nerede oldukları ve nereden geldiklerini takip edebilmek hayati önem taşıyor. Bu noktada, açık ve dağıtılmış bir işlem kaydı sağladığı için Blockchain faydalı olabilir. Bu kayıtları görmesi gereken herkes görebilir ancak hiç kimse kaydı değiştiremez ya da silemez.

Blockhain, tedarik zincirini kalıcı olarak görünen “blokların” dijital bir “zincirine” dönüştürerek, işlemlerin şeffaf ve izlenebilir olmasını sağlar. Bu, ilgli taraflar arasındaki güvenin korunmasına yardımcı olur. Örneğin bu, Çin’de kamuya açık duyuruların kaynağının izlenmesi ve doğrulanması için kullanılarak, sahte bilgilerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

Ek olarak, blockchain, belirtilen koşullar yerine getirildiğinde fonları otomatik olarak aktaran akıllı sözleşmelere olanak tanır. Brooklyn Microgrid güneş panelleri olan evlerin komşularına enerji satmalarını sağlamak için akıllı sözleşmeler kullanıyor (her birim otomatik olarak sayılır ve ödenir).

Ayrıca Blockchain, enflasyonu en aza indirmeye yardımcı olur, doğru ekipmanın doğru insanlara ulaşmasını ve maliyetlerin adil ve şeffaf bir şekilde dağıtılmasını sağlar. Özel şirketler kamu hizmetleri için mal ürettiğinde ve vergi mükelleflerinden geri ödeme gerektiğinde bu hayati önem taşır.

Tedarik zincirindeki kesintileri yönetmede bu teknolojilerin her biri ayrı ayrı rollere sahip olabilir. Bununla birlikte, hepsi birleştirildiğinde daha kıymetli olurlar. Bu, altyapıya olduğu kadar beceriye de yatırım yapılmasını gerektirir. Çeşitli şirketlerden gelen özel yatırımlar gelişimi teşvik ediyor, ancak Almanya’daki Industrie 4.0‘dan Made in China 2025‘e kadar koordine edilmiş hükümet stratejileri, yatırımı yönlendirerek, teknolojinin benimsenmesini destekleyerek ve beceri eksikliğini aşarak destek olabilir.

Toparlanma yardımı

Kriz yönetimi hazırlık, yanıt verme ve toparlanma ile ilgili üç karar aşamasından oluşur. Koronavirüs pandemisi geliştikçe, odak sıkı bir yanıt aşamasına geldi. Ancak toparlanma aşaması daha da zorlu olabilir. Darbenin eşine rastlanmamış ölçeğinin, nasıl iletişim kurduğumuz ya da kişisel izolasyondan sonra geri döneceğimiz işlerimiz olsun, her alanda yaşamı değiştireceği kesin gibi görünüyor.

Maske ve hijyen ürünlerinin yüksek miktarlarda alınması, kurumlara duyulan güvensizliğin ve bizi güvende tutma yeterliliklerinin bir göstergesidir. Bilim kurgu filmlerinde insanların dünyayı kurtarmak için bir araya gelmesi gibi, bu salgında da eldeki kaynakları paylaşmak için işbirliği yapan kurumlar görüldü.

Yapay zeka, 3D baskı ve blockchaine yatırım yapmak, işletmelerin arz ve talep değişikliklerine daha duyarlı olmalarını ve tedarik zincirlerini esnetmelerini sağlar. Bu teknolojileri işbirliği içinde kullanarak, dünyayı tehtid edecek olan bir sonraki krizi tahmin etmeye, cevap vermeye ve ondan kurtulmaya daha iyi hazırlanmalıyız.

_____

Ahmad Beltagui, Proje ve Operasyon Yönetimi Öğretim Görevlisi, Aston University; Oscar Rodriguez-Espindola, Operasyon ve Tedarik Zinciri Yönetimi Kıdemli Öğretim Görevlisi, Aston University, ve Soumyadeb Chowdhury, Bilgi ve İletişim Teknolojisi Öğretim Görevlisi, Aston Business School, Aston University

____

Bu makale The Conversation‘dan Creative Commons lisansı altında yayınlanmıştır. orijinal makaleyi okuyun.