Kriptoda Serbestçe Insider Trading Yapanlar Düzensiz Piyasaya Zarar Veriyor

Simon Chandler
| 4 min read

Insider trading’in kripto üzerinde toksik etkisi vardır ve halkın yatırım yapmasını engeller. “Düzenlemeye kesinlikle ihtiyaç vardır ve olması gereken budur.”

Kaynak: Adobe/Евгений Вершинин

Kripto endüstrisinin insider trading (içeriden öğrenenlerin ticareti, kamuya açıklanmamış bilgiye dayalı ticaret) sorunu var. Hiçbir resmi yasa veya yönetmelik kripto sektörü içindeki insider tradingi açıkça yasaklamasa da, endüstri gözlemcileri bunun sanıldığından daha sık gerçekleştiğinden şüpheleniyor.

Birkaç kripto borsası ve şirket aslında geleneksel borsalarda listelenmektedir, bu nedenle normal anlamda “insider trading” kriptoda gerçekleşmez. Bununla birlikte, insider trading’in kripto içindeki çeşitli formları bulunuyor. Kurucular, ekip üyeleri gibi, tüm piyasanın bilmediği bilgilere sahip olan ve piyasa bunlardan haberdar almadan önce bu bilgileri token almak/satmak için kullanan bir grup insan olabilir. Ayrıca, listeleme planlarını açıklamadan önce söz konusu coini satın alan borsalar olabilir.

Bu ticaret biçimlerinin kripto üzerinde toksik etkisi vardır, bu da borsalara, girişimlere olan güveni zedeler ve daha geniş halkın yatırım yapmasını engeller. Bu nedenle kriptodaki insider trading’i illegal hale getirmek için düzenleme gerekli olabilir.

Şüphe

ThinkMarkets analisti Fawad Razaqzada, “Bazı insanların her zaman başkalarının erişemeyeceği bilgilere erişebilecekleri açıktır” dedi. “Örneğin, belirli bir kripto para birimi bir borsada listelenmek üzereyken, o borsada çalışan bazı insanlar bundan haberdar olacaktır. Bu bilgilere göre hareket edip etmedikleri ise kişiden kişiye değişir.”

Cryptonews.com‘a konuşan Razaqzada ekledi: "Bu tarz faaliyetlerin devam ettiğine inanıyorum ancak kanıtlayamıyorum."

Razaqzada bu konuda yalnız değil. Coinbase 2018’de bitcoin cash’i (BCH) listelediğinde ve bu yılın mayıs ayında omisego (OMG) listelemesinin tokende çarpıcı bir fiyat artışına neden olmasıyla yatırımcılar tarafından insider trading yapmakla suçlandı.

Binance (bir XRP pump’ından önce ocak ayında XRP‘yi listeledi) ve BitMEX (Nouriel Roubini tarafından doğrudan insider trading ile suçlandı) de benzer suçlamalarla karşılaştı.

Coinbase, Binance, BitMex ve diğer kripto borsaları tüm insider trading suçlamalarını reddetti.

Frankfurt School Blockchain Center‘dan (Frankfurt Finans ve Yönetim Okulu) Prof. Philipp Sandner, kripto alanında insider trading faaliyetlerinden ziyade fiyat manipülasyonları görüldüğünü öne sürdü.

Sandner, "Bu durum özellikle bitcoin (BTC) ya da ethereum’dan (ETH) çok daha küçük piyasa değerine sahip alternatif kripto paralar için geçerlidir. Fiyatları yapay olarak manipüle etmek için pump-and-dump şemaları ve satış duvarları kullanıyorlar" dedi.

Sandner ayrıca menkul kıymet tokeni arzlarında (security token offering/ STO) da insider trading görülebileceğini düşünüyor. Ancak, şimdiye kadar "böyle bir olayla karşılaşmamış."

Düzenleme, olgunlaşma

Fawad Razagzada, "Bu endüstrinin doğası göz önüne alındığında, kriptoda insider trading’i dava etmenin kolay ve hatta yasal olduğunu düşünmüyorum" dedi.

Kripto alanındaki insider trading’i azaltmak zor olabilir, ancak Philipp Sandner, piyasanın halihazırda var olan kripto paralara daha fazla ve yeni yaratılan ya da listelenen coinlere daha az yoğunlaşmasıyla insider trading faaliyetlerinin azalacağını düşünüyor.

Bunun da ötesinde, düzenleyiciler piyasa olgunlaştıkça ve güçlendikçe daha farklı hamlelerde bulunabilirler.

Sandner, "Düzenlemeye kesinlikle ihtiyaç vardır ve olması gereken budur" dedi ve devam etti: "Bununla birlikte, geriye daha güçlü düzenlemenin fiyat manipülasyonunu önleyip önleyemeyeceği görmek kalıyor. Piyasanın olgunlaşmasıyla fiyat manipülasyonunun azalacağını tahmin ediyorum."

Sandner, şimdi kripto ticareti sunan Börse Stuttgart gibi güçlü bir şekilde düzenlenmiş olan pazarın insider trading’i neredeyse imkansız bir hale getirmesinin olası olduğunu söyledi.

Profesör, “Bu tür şirketler düzenlendikleri için müşterilerine hizmet etmek için ellerinden gelenin en iyisini yapacaklar” dedi ve ekledi: “Bunun düzensiz offshore (denizaşırı) piyasalara veya merkezsiz borsalara karşı çıkması gerekiyor.”

Kripto borsalarının insider trading’in yasadışı hale geleceği kadar düzenlenmesi biraz zaman alabilir.

Sandner, "Kullanıcılar borsalarını akıllıca seçebilirler" dedi. "Kullanı özgürce seçim yapabilir: yüksek itibarlı tamamen düzenlenmiş borsalar veya bilinmeyen offshore kripto borsaları."

Insider trading bugün bile "geleneksel piyasalarda" varlığını sürdürürken, kriptodaki insider trading’i tamamen ortadan kaldıracak düzenlemeler ve olgunlaşma beklenemez. Bu hayatın bir “gerçeği” olabilir, bu nedenle mükemmel bir piyasa beklemek yerine sürprizlere karşı önlem almak daha iyi olabilir.