Bankalar Fed’den Önce Davranıyor
Stablecoin, değerinin sabit olması amaçlanan kriptovarlık anlamına geliyor. Bir çok stablecoin kendini küresel rezerv para birimlerine, en çok da ABD dolarına endeksliyor.
Stablecoinler fiat paraların blockchain dünyasına akmasını kolaylaştırdığı için çok önemli. Yalnız tartışmalı durumlar da var. Mesela ilk ve en ünlü ‘stablecoin’lerden Tether (USDT) sürekli rezervinde ürettiği coinleri karşılayacak kadar dolar olmaması ile suçlandı.
ABD özellikle Çin’in ‘dijital yuan’ına karşı blockchain üzerinde bir ‘dijital dolar’ çıkararak sektörde tüm bu sorunları ortadan kaldırabilir ve en büyük jeostratejik rakibi ‘kızıl dev’i global stablecoin yarışında geride bırakabilirdi. Ancak hem ABD politik yönetimleri hem de Amerikan merkez bankası Fed, bir dijital dolar üretme konusunda hep ipe un serdi.
Amerika doları mümkün olduğunca uzun süre bugünkü hali ile muhafaza etmek istiyor. Washington, doları blockchain üzerine taşısa aslında bu Bitcoin’in ve diğer kriptovarlıkların sahasına gitmek adeta onların teknolojik üstünlüğünü kabul etmek demek olacak. Kripto yatırımcılığı daha da teşvik edilecek. Üstelik yatırımcılar bir bakacaklar ki bir çok kriptovarlık üretimletini sınırlı tutar hatta para yakma yaparken, dijital dolar herhangi bir sınır olmadan sürekli üretiliyor. Şu kadar milyar $’lık Tether basıldı haberlerinin yerini, bu ay 120 milyar $’lık dijital dolar basıldı vb haberler alacak. Elbette bu Amerikan yönetiminin bütün dünyada 1971’den beri oynadığı büyük oyunun iyice ortaya çıkması demek.
Öte yandan stablecoin işi çok karlı bir sektör. Komisyonlar vs bol kazanç var. Bu nedenle sürekli yeni stablecoin’ler piyasada yer kapmaya çalışıyor.
Bugün ise çok ilginç bir gelişme oldu: ABD yönetimi ‘dijital dolar’da isteksiz davranınca bazı özel bankalar fırsatı kaçırmayalım dedi. New York Community Bank, NBH Bank, FirstBank, Sterling National Bank ve Synovus Bank’ten oluşan bir konsorsiyum yeni dolara dayalı bir stablecoin çıkarmayı hedeflediğini duyurdu.
Konsorsiyumun en önemli özelliği FDIC garantisi altında olan bankalardan oluşması. Yani Türkiye’de bankalara verilen TMSF garantisi gibi bir durum. Konsorsiyum kendisi devlet garantisine sahip olduğu için çıkartacağı USDF adlı stablecoin de devlet destekli bir kripto dijital dolar olacak!
Bu tip bir ürünün kısa zamanda piyasada kendisine geniş bir pazar payı bulacağını tahmin etmek güç değil. Burada sorun henüz gerekli yasal altyapı kurulmadan, Amerikalı düzenleyici kurumlar bu tip bir oluşuma izin verir mi? Konsorsiyum Facebook’un stablecoin’i ile aynı akıbete uğrayıp devletlerden büyük tepki alır mı?
Diyelim ki bu tereddütler aşıldı ve konsorsiyum USDF’yi piyasaya sürmeyi başardı. Bu durumda karşımıza şu sorun çıkıyor: USDF Tether’den de beter bir durum oluşturur mu? Tether ürettiği coin karşılığı doları rezervinde bulundurmamakla suçlanıyordu. Özellikle 2017’de Bitcoin’in karşılıksız basılan Tether’ler ile yükseltildiği öne sürülüyordu. Tether bu iddiaları hep reddetti. USDT talep edenlerin getirdiği dolarlar karşılığında Tether basıldığını belirtti.
Oysa konsorsiyumu oluşturan bankalar Tetherin suçlandığı operasyonun neredeyse aynısını yapma imkanına sahip. Üstelik tamamen yasal olarak. Bankalar modern dünyada kredi vererek para üretir. Yapmaları gereken sadece merkez bankasına kanuni karşılık ayırmaktır. Kanuni karşılık oranları ülkeden ülkeye farklılık göstermekle birlikte genelde %10’dan azdır. Hatta bazı durumlarda neredeyse sıfırdır. Tether sıfır karşılıkla dolara denk coin üretmekle itham ediliyor. Fakat bankalar kanunen bazı durumlarda hiç karşılık olmadan bile zaten gerçek (kredi) dolar bile üretebiliyor. Öyleyse bankalar durmadan USDF tarzı dolar stablecoin üretip kripto piyasalarında hem yukarı hem aşağı yönlü spekülasyon yapamaz mı?
Umarım böyle olmaz. Kanuni düzenlemeler bu tip olasılıkları baştan engeller. Spekülasyon yapılsa bile, tıpkı Tether’in kendisinde ya da türev işlemlerde olduğu gibi merkez bankalarının sınırsız para ürettiği ve bilgi ekonomisinin yayıldığı bir ortamda Bitcoin’e ve sağlam altcoinlere gerçek talep durdurulamaz. Spekülasyonlar gerçek talebi belirli sürelerde ancak geciktirilebilir…
____
İş birliği bağlantılarımızı takip edin:
Yeni nesil ticaret platformu PrimeXBT ile kripto satın alın
Kripto paralarınızı Ledger ve Trezor gibi cüzdanlarla güvenle saklayın
NordVPN ile kripto işlemlerinizi anonim hale getirin
Son dakika haber ve gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter, Facebook ve Telegram‘dan takip edin!
