Bitcoin’in ‘Tarihi’ Taproot Güncellemesi Gerçekleşti

Sead Fadilpašić
| 5 min read
Kaynak: Adobe/rybindmitriy

Yaklaşık dört yılın en büyük Bitcoin (BTC) yükseltmesi Taproot nihayet gerçekleşti.

Taproot.watch’a göre bu yükseltme bugün 709.632 blok yüksekliğinde etkinleştirildi. Blockchain.com’a göre, bloğun madencisi F2Pool‘du.

Yükseltmenin uygunluğundan yaygın olarak bahsediliyordu ve kripto odaklı araştırma şirketi Arcane Research, bunun 2017 yılında etkinleştirilen Segregated Witness’ten (SegWit) bu yana “Bitcoin ağındaki en önemli ve merakla beklenen yükseltme” olduğunu vurguladı. Bir hatırlatma olarak SegWit, topluluğun bölünmesine ve Bitcoin Cash (BCH)‘i oluşturan hardfork’a yol açtı.

Kripto borsası Kraken, Taproot’u “tarihi bir yükseltme” olarak tanımladı. Borsa şunları söyledi:

“Taproot, tartışmasız bugüne kadarki en önemli yükseltmedir ve büyük bir yenilik ve benimsenme için zemin hazırlıyor.”

Taproot, Bitcoin’in akıllı sözleşme ve komut dosyası oluşturma kapasitesini artırır, cüzdan işlevselliğini geliştirir, çoklu imza (multisig)/karmaşık işlemler için ücretleri azaltır, gizlilik önlemlerini iyileştirir ve Lightning Network gibi ikinci katman çözümlerinde gizliliği iyileştirebilir.

Ayrıca Taproot gizliliği, ölçeklenebilirliği ve hızı artıran ve birden fazla anahtarı tek bir anahtarda kodlayan bir soft fork (yumuşak çatallanma) olan Schnorr ile birlikte geldi.

Merkelized Abstract Syntax Tree ya da MAST olarak adlandırılan çözüm sayesinde akıllı sözleşmeler artık harcama yaparken sözleşmenin sadece ilgili kısımlarını ortaya çıkararak daha verimli ve gizli olacak. Arcane Research şunları söyedi:

“Gizlilik ve verimlilikteki gelişmeler, bir MAST çıktısını harcayan kişinin tüm komut dosyalarını değil, yalnızca kullandıklarını açıklaması gerektiği gerçeğinden kaynaklanmaktadır. Kaç tane komut dosyası olduğunu kimse göremez. Diğerlerinin ne olduğunu kimse göremez.”

Yeni bir ödeme türü

Biraz daha teknik konuşmak gerekirse, Taproot yükseltmesi üç Bitcoin İyileştirme Önerisinden (BIP) oluşur: Schnorr Signatures, Taproot ve TapScript.

Bu üçünden sonuncusu açıklanmamıştır. TapScript, 10.000 baytlık boyut sınırını kaldıran, böylece Bitcoin akıllı sözleşmelerine daha fazla esneklik sağlayan yeni bir komut dosyası biçimidir ve yalnızca kısmen çalıştırılan komut dosyalarının yürütme kodlarının geri kalanının kullanılana kadar gizlenmesini sağlar. Borsanın kurum içi araştırmacılar ekibi Kraken Intelligence, Schnorr/Taproot işlemini etkinleştirmek ve gelecekteki Bitcoin yükseltmelerini kolaylaştırmak için Bitcoin’in betik dilinin yenilenmiş bir sürümünü entegre ettiğini söyledi.

Arcane Research’e göre BIP, Pay-to-Taproot (P2TR) adlı yeni bir ödeme türünü etkinleştiriyor:

“Kullanıcılar bir Schnorr ortak anahtarına ya da diğer komut dosyalarının Merkle köküne ödeme yapabilir. TapScript, bu daha yeni işlem biçimlerini doğrulayarak kullanıcılara anonim olma veya açık kalma seçeneği sunuyor.”

Kraken’in belirttiği üzere bu iyileştirmeler standart tek imzalı işlemlerin, multisig işlemlerin ve karmaşık akıllı sözleşmelerin “blokzincirde aynı görünmesini” sağlar.

Bu yükseltme hakkında yorum yapan kripto borsası Bitfinex‘in Baş Teknoloji Sorumlusu Paolo Ardoino, “Bitcoin blokzincirindeki gelişmeler bu yıl hız kazandığı için yükseltmenin zamanında gerçekleştiğini” söyledi. Ardoino, “Sadece blokzincirinde daha fazla ölçeklenebilirlik, gizlilik ve akıllı sözleşme işlevselliği sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda şimdiye kadar mümkün olanı büyük ölçüde geliştiriyor” diyerek ekledi:

“Taproot’un Lightning Network’ün gücünü açığa çıkararak Bitcoin blokzincirine gerçek ölçeklenebilirlik getirmesini ve onu daha karmaşık işlemlerde kullanıma hazırlamasını bekleyebiliriz.”

Buna ek olarak yükseltmenin BTC fiyatını etkileyip etkilemeyeceği ve Taproot’un zaten fiyatlanıp fiyatlanmadığı belli olmasa da, bazıları fiyatın daha fazla yükselme potansiyeli olduğunu düşünüyor. Yükseltmeden yalnızca iki gün önce alım satım platformu Bitpanda‘nın Ürün Sorumlusu Lukas Enzersdorfer-Konrad, Taproot’un kripto piyasasının tüm zamanların en yüksek seviyelerini gördüğü zamanlarda gerçekleştiğini belirterek şunları da sözlerine ekledi:

“Boğalar, ağdaki yükseltmenin bir sonucu olarak fiyatın biraz daha yükselmesini sağlayabilir. Taproot, Bitcoin’i daha iyi bir ağ verimliliği ve işlemler için daha yüksek gizlilik seviyeleri ile daha iyi hale getiriyor, ki bu da çok daha yüksek bir fiyatın görülmesini sağlayabilir.”

Riskler ve faydalar

Arcane Research, diğerleri gibi bu yükseltmenin de bazı riskler taşıdığını belirtti. Taproot bir soft fork yükseltmesi olduğu için ağ katılımcılarının değişiklik uygulamak için yazılımlarını güncellemeleri gerekmez. Yine de Taproot’u işlevsel hale getirmek için cüzdanların ve hizmetlerin güncellenmesi gerekecek ve kullanıcılar “büyük çoğunluğun bunu uyguladığından emin olana kadar” Taproot’u kullanmamalıdır.

“Madencilerin Taproot’u “etkinleştirmesi”, kullanıcılar bunu uygulamadan pek anlam ifade etmiyor: Madenciler güncelleme yaparsa, ancak çoğu kullanıcı yapmazsa, madenciler yükseltmeyi geri alabilir ve azınlık olan kullanıcılardan Taproot fonlarını çalabilirler” dedi.

Öte yandan faydalarının görülmesi muhtemelen zaman alacak olsa da, işlem ücreti avantajları beklendiği için çoğu ağ katılımcısının yükseltmeyi kabul edeceği düşünülüyor.

Daha önce bildirildiği üzere Cryptonews.com‘un görüştüğü hemen hemen her geliştirici Taproot’un temel özelliklerinin yaygın olarak kullanılacağını, ancak bunub hemen olmayacağını belirtti.

Ayrıca Arcane Research, “Daha fazla kullanıcının Taproot’u uygulamasıyla birlikte bir kümede daha fazla cüzdan adresi, daha fazla gizlilik ve daha az blok alanının olması gibi verimlilik ve gizlilik üzerindeki etkileri artar” diye yazarken, popüler cüzdanlar Ledger, Trezor, Sparrow ve Wasabi çoktan desteklerini duyurdu.

Saatler 08:17’yi gösterirken BTC 64.979 dolardan işlem görüyor. Bir günde %1.8 ve bir haftada %5.4 arttı.

İlk tepkiler:

__

__

__
 

__


_____
Daha fazlası için: 
Taproot, Bitcoin’in Rekabet Gücünü Nasıl Etkileyebilir?
Bitcoin’in Taproot’u Test Ağında Etkinleştirildi
___
İş birliği bağlantılarımızı takip edin:

Yeni nesil ticaret platformu PrimeXBT ile kripto satın alın

Kripto paralarınızı Ledger ve Trezor gibi cüzdanlarla güvenle saklayın

NordVPN ile kripto işlemlerinizi anonim hale getirin

 

Son dakika haber ve gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter, Facebook ve Telegram‘dan takip edin!