Ethereum’un Dencun Yükseltmesi: Lansmandan Önce Bilmeniz Gereken Detaylar
Ethereum blockchain’inde önemli bir dönüm noktası olan Dencun yükseltmesi, kullanıcıları ve geliştiricileri heyecanlandırıyor.
Bu yükseltme, Deneb ve Cancun projelerinin birleşimi olarak tanımlanabilir ve Ethereum’un fikir birliği ve yürütme katmanlarında eş zamanlı iki önemli değişikliği içeriyor.
Dencun’un en dikkat çekici özelliği, Ethereum Layer 2 (L2) çözümleri için indirimli ücretleri sağlamak amacıyla “proto-danksharding” veya Ethereum İyileştirme Teklifi (EIP) 4844’ün etkinleştirilmesidir.
EIP-4844, Ethereum’un L2 ağlarından gelen verileri işleme kapasitesini artırarak, özellikle ücretlerin azaltılması ve işlem hızının artırılmasını hedefliyor. Bu, Ethereum kullanıcıları için daha düşük ücretler ve yüksek verimlilikle sonuçlanabilir.
Dencun yükseltmesi, ağdaki işlem maliyetlerini düşürerek Ethereum’u daha kullanıcı dostu ve rekabetçi bir platform haline getirmeyi amaçlıyor.
Dencun yükseltmesi birkaç yıl boyunca geliştirildi ve son olarak üç farklı test ağı üzerinde denendi. Bu testler, büyük ölçüde sorunsuz bir şekilde gerçekleşti ve Ethereum topluluğunda genel bir memnuniyetle karşılandı.
Dencun nedir?
Ethereum’un Dencun yükseltmesi, blockchain ağının kapasitesini ve verimliliğini artırmak için önemli bir adım olarak görülüyor.
Bu yükseltme, özellikle Ethereum üzerindeki Layer-2 (L2) çözümleri olan Arbitrum, Optimism ve Polygon gibi ağlar için büyük avantajlar sunuyor. Dencun, “proto-danksharding” adı verilen bir kod değişikliğini içeriyor. Bu özellik, Ethereum’da işlem verilerini depolamak için yeni bir yöntem olan “bloblar”ı sunuyor.
Bu bloblar, L2 ağlarının kullanıcı işlemlerini toplamalarını ve bu işlemleri büyük gruplar halinde Ethereum ana zincirine göndermelerini sağlayacak bir yol sunuyor. Bu, L2 ağlarının verileri daha verimli bir şekilde işlemesine ve ana Ethereum zincirine daha az maliyetle işlem göndermelerine olanak tanıyacak. Sonuç olarak, L2 ağlarının işlem hacmi artacak ve son kullanıcılar için ücretler düşecek.
Dencun yükseltmesiyle birlikte, L2 ağları özel bir “blobspace” içinde veri gönderebilecekler, bu da geleneksel işlemleri sıkıştırma gereksinimini azaltacak ve daha fazla veriyi daha düşük bir maliyetle işleyebilecekler. Bu yükseltme, Ethereum ağının genel ölçeklenebilirliğini artırarak, işlem hacmini artıracak ve kullanıcı ücretlerini düşürecek.
Veri Kullanılabilirliği Katmanlarına Fayda Sağlayacak EIP-4844
EIP-4844 veya proto-danksharding, Ethereum ekosistemindeki veri kullanılabilirliği (DA) katmanlarına önemli faydalar sunacak. DA katmanları, Celestia, EigenDA ve Avail gibi platformlar, Ethereum’un Layer-2 (L2) ağlarının işlem verilerini depolamak için kullandıkları büyük miktarda verinin saklanmasını kolaylaştırır. Proto-danksharding ile bu verilerin indirilmesiyle ilgili maliyetlerin düşmesi bekleniyor, bu da Ethereum ekosisteminin genel verimliliğini ve ölçeklenebilirliğini artıracak bir gelişme.
Dencun yükseltmesi tamamlandıktan sonra Ethereum geliştiricileri, Electra + Prag (Petra) olarak bilinen sonraki büyük yükseltmeye odaklanacaklar. Bu yükseltmenin özellikleri henüz kesinleşmemiş olsa da, bir aday olarak “Verkle Trees” gösteriliyor. Verkle Trees, Ethereum ağının düğüm depolama kapasitelerini geliştirerek, büyük miktarda veriyi daha verimli bir şekilde işlemeyi amaçlıyor.
Ethereum Ücretlerini Düşürmek İçin Dencun Yükseltmesi
Ethereum’un Dencun yükseltmesi, Layer-2 (L2) ağları üzerinde önemli bir etkiye sahip olacak. L2fees’in verilerine göre, şu an Arbitrum, Optimism ve Polygon üzerinde yapılan işlemler ve token takasları belirli bir maliyetle gerçekleşiyor. Örneğin, Arbitrum’da ETH göndermek 0,24 dolar, token takasları ise 0,67 dolar maliyetinde. Optimism’de bu ücretler sırasıyla 0,47 dolar ve 0,92 dolar, Polygon’da ise 0,78 dolar ve 2,85 dolar.
Superchain Savings Estimator, EIP-4844 yükseltmesi ile bu ücretlerin önemli ölçüde düşeceğini öngörüyor. Örneğin, Optimism’de token takaslarının maliyetinin %96’dan fazla düşerek 0,03 dolar civarında olması bekleniyor. Base L2’deki token takasları için gas ücretlerinin de 0,58 dolardan 0,01 dolara düşmesi öngörülüyor.
Starknet Vakfı, Starknet üzerindeki ücretlerin diğer L2 ağlarına kıyasla daha büyük bir kısmının veri kullanılabilirliği (DA) katmanlarına tahsis edildiğini ve bu nedenle daha büyük tasarruflar sağlayacağını duyurdu. Vakıf, bu alanlarda yapılacak ek iyileştirmelerle daha fazla tasarruf sağlamayı hedefliyor ve bu iyileştirmeler uygulanana kadar geçici olarak daha düşük oranlarda ücret almayı planlıyor.
Ethereum Fiyat Tahmini
Dencun yükseltmesinin yaklaşmasıyla birlikte, Ethereum’un fiyatı ve potansiyeli hakkında analistler iyimser görünüyor. Özellikle, 52 binden fazla takipçisi olan teknik ve zincir üstü analist Ali, Ethereum’un 5.000 dolarlık fiyat hedefine ulaşma yolunun giderek netleştiğine inanıyor. Ali’nin belirttiği gibi, Ethereum piyasasında 4.522-4.646 dolar aralığında önemli bir tedarik bölgesi bulunuyor ve burada yaklaşık 600.000 adres, 1.63 milyon ETH tutuyor. Ali’ye göre bu hedefin gerçekleşmesi sadece zaman meselesi.
#Ethereum path to $5,000 looks increasingly clear, as resistance thins. The key hurdle? A supply zone at $4,522-$4,646, where 600,000 addresses hold 1.63 million $ETH. It's not a matter of if, but when! pic.twitter.com/LMvw3kjrEW
— Ali (@ali_charts) March 11, 2024
