Davos: ‘Eski Para Birimi Dünyasının Şimdi Geri Kalmaması Gerekiyor’
Uzmanlar, koronavirüs salgınının nakitten dijital ödemelere geçişi hızlandırdığını ve geçen yıl yalnızca euro bölgesinde nakit dışı ödemelerde tahmini %8’lik bir artışı tetiklediğini söylüyor. Ancak aynı zamanda, dijital para birimlerini eski finans sistemi için potansiyel bir risk olarak gören devlet yetkililerinin piyasaya sürülmeden önce daha fazla analiz ve pilot uygulamalara ihtiyaç duyduklarına karar vermesiyle birlikte merkez bankası dijital para birimi (CBDC) projeleri yavaş ilerleme kaydediyor.
Kaynak: Adobe/Юрий Дьяконов
Bunlar, Dünya Ekonomik Forumu‘ndaki Dijital Para Birimlerinin Sıfırlanması başlıklı çevrimiçi bir oturumdaki katılımcıların bulgularıydı – bu oturumda bazıları, bitcoin (BTC) işlemlerinin “yarısına” kadarının “yasadışı” davranışla bağlantılı olabileceğini iddia ederek bilgisizliklerini bir kez daha gösterdi ve ülkeleri sınır ötesi projeler yerine kendi CBDC politikalarını takip etmeye çağırdılar.
Çin’in Tsinghua Üniversitesi Ulusal Finansal Araştırma Enstitüsü Başkanı Zhu Min, Çin Halk Bankası‘nın (PBoC) çok beklenen dijital yuan lansmanına yönelik hazırlıkların bir parçası olarak, bir dizi yetkilinin kentsel toplumların üyelerine, katılımcı tüccarların satış noktalarında harcamak üzere küçük miktarlarda dijital para verildiği birkaç küçük ölçekli test gerçekleştirdiğini belirtti.
Min, bu erken aşamada bile CBDC’lerin eşitliği, şeffaflığı artırma ve sosyal politikaların performansını kolaylaştırma kapasitesine sahip olduğunun bariz bir şekilde ortaya çıktığını belirtti.
Min şunları söyledi:
“Test sayısını artırmaya devam edeceğiz. Belirli bir zaman çizelgemiz olduğunu sanmıyorum, bu yüzden sistemi dikkatlice test etmeliyiz. Çünkü finans ve kamu hizmetleri için güvenlik ve istikrar en önemli şeylerdir.”
Singapur’un Kıdemli Bakanı ve Sosyal Politikalar Koordinasyon Bakanı Tharman Shanmugaratnam, gelecekteki CBDC projeleriyle ilişkili sınır ötesi riskler sorulduğunda, “Yanıt verdiğimiz temel konu, e-ticaretin yükselişi ve dijital değişimden kaynaklanan endüstrilerin dönüşümüdür” dedi.
Shanmugaratnam, “E-ticaret artık büyük bir güç. Ve eski para birimi dünyası artık bu gerçekliğe yetişmek zorunda” dedi.
Yeni ortaya çıkan dijital para birimlerini “kapalı bahçeler” ile karşılaştıran Singapurlu bakan, “verimli bir ödeme sistemi için yapmamız gereken […] biyolojik çeşitliliği geri kazanmaktır” dedi. Ve bunun merkez bankalarının rolü olduğunu iddia etti.
Bakan, her şeyi kapsayan tek bir CBDC’nin peşinde koşmamanın nedeni olarak “tüm sistemin bir anda patlamasını istemezsiniz” dedi.
Shanmugaratnam şunları söyledi:
“Merkez bankaları bu aşamada opsiyonlarını kapatmamalı ve açık fikirli kalmalıdır. Ödeme sistemi bir kamu malıdır. Güvenli olmalı ve kara para aklama ve yasadışı finansman riskinden kaçınmak için gerekli şeffaflığa sahip olması gerekir. Ve bitcoin işlemlerinin yaklaşık yarısının yasa dışı faaliyetlerle ilgisi var.”
Bildirildiği üzere Chainalysis‘e göre, tüm kripto para birimi faaliyetlerinin suç payı 2019’da %2.1 iken (21,4 milyar dolar) 2020 yılında %0.34’e veya işlem hacmi açısında 10 milyar dolara düştü.
Singapurlu bakan, finansal kriz durumlarında tüketicilerin kendi itibari para birimlerini CBDC’lere kolayca aktarabileceklerini ve bunun bankacılık sistemi için “çok tehlikeli” olabileceğini iddia etti. Ayrıca dijital para birimlerinin daha fazla düzenlenmesini istedi.
Yukarıdaki risklere rağmen CBDC’lerin piyasaya sürülmesini savunan Londra merkezli Yurtdışı Kalkınma Enstitüsü‘nün (Overseas Development Institute) İcra Kurulu Başkanı Sara Pantuliano, mevcut finansal sistemin çok yüksek bir lojistik maliyete sahip olduğu yorumunu yaptı. Pantuliano, bunun özellikle gelişmekte olan ülkeler için geçerli olduğunu, ancak daha gelişmiş ekonomiler için de geçerli olduğunu söyledi.
Pantuliano, CBDC’lerin başka faydaları da olabileceğini ve mevcut finansal sistemin doğasında var olan “cinsiyet ayrımcılığını azaltmaya yardımcı olabileceğini” iddia etti. Ayrıca, “bazı ülkelerin gayri safi yurtiçi hasılalarının (GSYİH) %35’ine tekabül edebilecek havaleleri kolaylaştırmaya da yardımcı olabilirler” dedi.
Pantuliano, “CBDC’lerin mevcut çerçeveden çok daha hızlı ve çok daha ucuz bir sınır ötesi transfer sistemi oluşturma potansiyeline sahip olduğunu” belirtti.
Pantuliano sözlerini şöyle tamamladı:
“Düzenleyicilerin yenilik yapmaları […] böylece yeniliği engellememeleri önemlidir.”
___
Daha fazlası için:
Davos: ‘Hafife Alınan’ Dijital Devrim ve Tehlikeli ‘Sihirli Para Ağacı’
Davos 2021 & ‘Büyük Sıfırlama’: Aynı Eski Küreselcilere Bel Bağlayamayız
