Kazakistan Merkez Bankası, Dijital Tengeyi Test Ediyor

Ruholamin Haqshanas
| 2 min read
Kaynak: Adobe/Сергей Шиманович

Kazakistan Ulusal Bankası, merkez bankası dijital para birimi (CBDC) alanında önemli bir adım atarak pilot bir aşama başlattı ve bu alanda hamle yapan son bankalardan biri oldu.

Banka tarafından yapılan duyuruda, pilot aşamanın merkez bankası yetkilisi tarafından gerçekleştirilen dijital tenge ile yapılan ilk perakende ödeme ile başladığı belirtildi.

Bu pilot aşama, ikinci kademe bankaları ve müşterileri de kapsayacak şekilde, gerçek kullanıcıların katılımıyla “pilot modda” bir platformda dijital tenge ihracını içeriyor.

Platform, kripto para birimlerinin temel altyapısını oluşturan blockchain teknolojisini kullanıyor ve ödemeler için otomatik akıllı sözleşmelere dayanıyor.

Katılımcı bankaların, bu süreci kolaylaştırmak için dijital kuponlar ve kartlar yayınladıkları da bildirildi.

Kazakistan, en az 2021 yılından bu yana CBDC’nin uygulanmasına yönelik aktif hazırlıklar yapıyor. Merkez bankasının açıklamasına göre, dijital tenge’nin tam uygulamasının 2025 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanıyor.

Bu süreçte, hizmet yelpazesinin genişletilmesi, çeşitli kullanım senaryolarının incelenmesi ve platforma dahil olan paydaşların katılımının artırılması gibi adımlar öngörülüyor.

Merkez Bankaları CBDC İhraç Etmeye Devam Ediyor 


Merkez bankası dijital para birimleri (CBDC’ler), finans dünyasında giderek artan bir ilgi çekiyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, CBDC’lerin nakit parayı değiştirebileceğini ve ekonomilere finansal dayanıklılık kazandırabileceğini belirtti.

Atlantic Council CBDC takipçisinin raporuna göre, dünya genelinde GSYİH’nın %98’ini temsil eden 130 ülke şu anda bir CBDC üzerinde çalışıyor, bunlardan G20 ülkelerinin 19’u gelişmiş aşamalarda.

Şu ana kadar Çin, Bahamalar, Nijerya, Anguilla, Jamaika ve Doğu Karayip bölgesinden yedi ülke tamamen CBDC’yi başlattı. Amerika Birleşik Devletleri ise henüz dijital para birimi konusunda resmi bir planı olmayan ülkelerden biri olarak kalmakta, ancak bankalar arası CBDC konusunda ilerleme kaydediyor.

Bank of America analistleri, dünya genelindeki merkez bankalarının %67’sinin CBDC’leri araştırdığını, bunların %33’ünün ileri geliştirme aşamasında olduğunu belirtti. Federal Rezerv’in pilot uygulamalar yapmasına rağmen, bir CBDC çıkarmak için yürütme organı ve Kongre desteğinin gerekli olduğu vurgulandı.

CBDC’ler, bir ülkenin merkez bankası tarafından ihraç edilen ve mevcut fiat para biriminin dijital versiyonları olarak işlev gören para birimleridir. Bank of America, CBDC’lerin tasarım ve yayınlarına bağlı fayda ve risklerin olduğunu belirtti. Potansiyel faydalar arasında sınır ötesi ve yurt içi ödemelerin verimliliği, finansal katılım ve para politikasının daha etkin uygulanması yer almakta.

Buna karşın, CBDC’lere karşı bazı vatandaşlar ve yatırımcılar tarafından şüpheyle yaklaşıldığı da belirtiliyor. WealthRocket tarafından yapılan bir ankette, ankete katılan 1500 Kanadalı’nın %39’u CBDC’ler nedeniyle mali kontrol kaygısı taşıdığını ifade etti. Bu, CBDC’lerin yaygınlaşmasıyla ilgili toplumsal algı ve güven sorunlarını da gündeme getiriyor.