Nobelli Ekonomistin Bitcoin ile İmtihanı

Erkan Öz
| 5 min read
Paul Krugman. Kaynak: Bloomberg video ekran görüntüsü.

Nobel Ödülü sahibi olması ile meşhur ekonomist Paul Krugman’ın Bitcoin düşmanlığı bitmek bilmiyor. Krugman, New York Times’ta yazdığı köşesinde yine Bitcoine saldırdı.

6 Haziran Pazartesi çıkan yazısında Krugman, “Big Short” filmine atıf yaparak Bitcoin’i 2008 Konut Balonu’na benzetti. Ünlü ekonomist, Kasım’da toplam piyasa değeri 3 trilyon $’a ulaşan kriptovarlıkların aslında hiç bir işlevi ve değeri olmadığını iddia etti. Luna Krizi’nin de bu görüşünü doğruladığını öne süren Krugman yazısını şöyle bitirdi:

“… ‘Konut Balonu’nu ve ‘Subprime Krizi’ni hatırlıyorum. Ve bana sorarsınız ‘Big Short’tan, ‘Big Scam’e (Büyük Dolandırıcılık’a) geldik.”

Yani Krugman’a göre 2008 ‘Konut Balonu’ndan, 2022’de hiçbir ekonomik değeri olmayan ‘Kripto Balonu’na ulaşmışız. Ama Nobelli ekonomistimiz bu defa fena şekilde baltayı taşa vurdu! Nasıl mı?

Aynı Krugman, aynı New York Times’ta 2000 Nasdaq Çöküşü ardından 2 Ağustos 2002’de bakın aynen neler yazmış:

“Bu durgunlukla mücadele etmek için Fed‘in bir geri dönüşten daha fazlasına ihtiyacı var; can çekişen ticari yatırımları dengelemek için hane halkı harcamalarını arttırması gerek. Ve bunu yapmak için, Pimco’dan Paul McCulley’nin belirttiği gibi, Alan Greenspan’in Nasdaq Balonu’nun yerini alacak bir ‘Konut Balonu’ yaratması gerekiyor.” (1)

Ecnebiler’in dediği gibi: “You can’t make this shit up!” yani “Bunu senaryo olarak kendin yazsan böyle yapamazsın!” Yani hazret kriptovarlıkları ‘Konut Balonu’na benzetiyor; en az ‘Konut Balonu’ kadar zararlı diyor ve sonra ortaya çıkıyor ki en başta ‘Konut Balonu’nu kendisi istemiş! Üstelik tavsiye ettiği ‘Konut Balonu’nun 2008’de patlayacağını ve bütün dünya finans sistemini peşinden yıkıma götüreceğini de ya öngörememiş ya da bu ‘yan etkiler’i zaten hiç umursamamış.

Eh işte Nobel’i böyle başarılı bir arkadaşa vermeyeceksin de kime vereceksin? Paul Krugman Nobel Ödülü’nü 13 Ekim 2008’de yani tam da meydana getirilmesi gerektiğini söylediği ‘Konut Balonu’ patladığında aldı. Ancak ödülün balonlarla ya da ekonomik öngörülerle hiçbir ilgisi yok. Krugman ülkelerin bazı mallarda uzmanlaşmadığını aksine ölçek ekonomileri nedeniyle genelde bazı büyük ülkelerin aynı çeşit mallar ürettiğini ve uluslararası ticarette bu aynı tür malların alınıp satıldığını söyledi. İşte bir lise öğrencisine “uluslararası ticareti biraz araştır” deseniz dönem ödevinde zorlanmadan ortaya koyacağı bu fikirle Krugman Nobel aldı. (2)

Bu durumda Krugman’a üstün akademik bilimsel çalışmaları nedeniyle değil; sınırsız rezerv para sistemini ve büyük bankaları ayakta tutmak için ‘Konut Balonu’ şişirmek gerektiğini bile cesaretle söylediği için Nobel verildiğini rahatlıkla düşünebiliriz.

Elbette sınırsız rezerv para ve balon şişir, balon patlat ekonomisine en büyük tehdit günümüzde sınırlı kriptopara Bitcoin’den geliyor. Bitcoin bu anlı şanlı ‘ekonomist’lerin tüm saldırılarına rağmen öyle başarılı oldu ki: 2008 Krizi’nden bu yana sınırsız dolar resmi olarak %40, gerçekte ise %80 değer kaybederken, 2010’da Bitcoin’e yatırım yapanlar en az 600 bin kat kazandı! (3)

Krugman ve saz arkadaşları Yellen, Bernanke, Lagarde vb kriptoparaların 2 trilyon $ erimesi üzerinde hop oturup hop kalkıyor. Ama aynı dönemde hisse senetleri, bonolar vb klasik piyasalarda 34 trilyon $’ın buhar olmasını görmezden geliyor. 

Krugman’ın kabiliyetsiz bir ekonomist olduğu ve Nobel’i sadece bu sınırsız para ve balon ekonomisi tetikçiliği nedeniyle aldığı özellikle teknoloji konusunda yaptığı ‘müthiş!’ tahminlerden de bellidir. 

Yine arşiv affetmiyor. 1998’de Krugman aynen şöyle yazmıştı: 

“2005 civarına geldiğimizde, internetin ekonomi üzerindeki etkisinin faks makinesinin katkısından daha büyük olmadığı netlik kazanacak.”

Kaynaklar:

(1) https://www.nytimes.com/2002/08/02/opinion/dubya-s-double-dip.html

Veya

https://quotepark.com/quotes/1725498-paul-krugman-to-fight-this-recession-the-fed-needs-more-than-a/

(2) https://www.nobelprize.org/prizes/economic-sciences/2008/press-release/

(3) Tüm dünyada olduğu gibi Amerika’da da enflasyon rakamları ile 1980’lerden itibaren oynanmıştır. Bu yüzden her yerde halk sokakta resmi enflasyonun en az iki katını hisseder. ABD’de Shadow Stats 1980 öncesi yöntem ile enflasyonu hesaplamaya devam ediyor. 2008-2022 döneminde ABD’de gerçek enflasyonu hesaplamak için kullandığım kaynaklar şöyle:

ABD resmi kümülatif enflasyon: https://data.bls.gov/cgi-bin/cpicalc.pl?cost1=190%2C000.00&year1=201101&year2=202104

ABD Yıllık resmi enflasyon oranları: https://www.thebalance.com/u-s-inflation-rate-history-by-year-and-forecast-3306093

Shadow Stats ve enflasyon: http://www.shadowstats.com/alternate_data/inflation-charts

____

İlginizi çekebilir:
Fare Dağa Küsmüş
Enflasyon Önce Aklınızı Yer
Kağnı Arabacıları Derneği Şube Başkanı Konuştu!
____
İş birliği bağlantılarımızı takip edin:

Yeni nesil ticaret platformu PrimeXBT ile kripto satın alın

Kripto paralarınızı Ledger ve Trezor gibi cüzdanlarla güvenle saklayın

NordVPN ile kripto işlemlerinizi anonim hale getirin

 

Son dakika haber ve gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter, Facebook, Instagram ve Telegram‘dan takip edin!